Mimo to, Mikołaj II przebywający poza stolicą, nie zdawał sobie sprawy z powagi sytuacji i usiłował organizować ekspedycję karną złożoną z wiernych sobie oddziałów. Sam natomiast usiłował powrócić do Piotrogrodu, co jednak uniemożliwili rewolucjoniści, zatrzymując pociąg cara. Bunt rozlał się bowiem w międzyczasie także poza stolicę. Nie powiodła się także próba powrotu do wojsk na froncie, bowiem stale i gwałtownie zmniejszała się liczba oddziałów wiernych caratowi. Mikołaj II utracił w tym czasie wiarę w możliwość utrzymania władzy. Odwołał oddziały wysłane na Piotrogród i 2 (15) marca 1917 r. abdykował na rzecz młodszego brata, wlk. ks. Michała Aleksandrowicza. Ten jednak, w obliczu rozwoju sytuacji zrzekł się korony już w dniu następnym, przekazując całą władzę Tymczasowemu Komitetowi Dumy. W ten sposób, w ciągu kilku zaledwie dni zawaliła się monarchia Romanowów, której nikt już w Rosji nie chciał bronić. Rozpoczął się okres rozprężenia i zamętu. Powstawały alternatywne ośrodki władzy – obok powołanego przez Dumę Rządu Tymczasowego, powstała wojownicza Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich, a w terenie – liczne rady robotnicze i żołnierskie oraz inne podobne ciała.
W sposób oczywisty, postępujące rozprężenie w państwie i w wojsku odbiło się na sytuacji na froncie. Obsadzające jego południowy odcinek oddziały rosyjskie od przełomu lutego i marca nie stanowiły już tak pewnej zapory przed siłami państw centralnych jak dotychczas. Tylko ich nieprzygotowaniu do podjęcia działań ofensywnych na wielką skalę zawdzięczać było można to, że front się nie załamał całkowicie. W kilku miejscach jednak oddziały rosyjskie uległy takiemu rozkładowi, że ciągłość frontu przestała tam de facto istnieć. Sytuację tę wykorzystało dowództwo niemiecko-austrowęgierskie, zajmując najsłabiej bronione, bądź w ogóle nie bronione tereny. Dowódcy rosyjscy, tam gdzie dysponowali jeszcze w miarę zdyscyplinowanymi oddziałami, celem skrócenia frontu i uniknięcia okrążenia, zmuszeni byli do taktycznego odwrotu. W efekcie w ciągu marca 1917 r. front na odcinku na południe od Rawy przesunął się na wschód, co obrazuje poniższa mapka:
