Front w czerwcu 1917 r.

W maju 1917 r. dowództwo rosyjsko-polskie było zmuszone odesłać z północnego i środkowego odcinka frontu część oddziałów do wzmocnienia załóg Dęblina i Lublina, osłaniających od południa terytorium Królestwa Polskiego. Spowodowało to niedostatek wojska do obsadzenia tamtego fragmentu frontu. W czerwcu  konieczne okazało się jego skrócenie, czyli de facto – wycofanie się z części zajmowanych pozycji. W powstałą pustkę wkrótce wkroczyły oddziały niemieckie. Od tego momentu obrona w tym fragmencie frontu  oparta została na twierdzy Modlin. Niezależnie od tego, wojska państw centralnych nadal dokonują postępów na południu. Na szczęście, Lublin i Dęblin wciąż się trzymają. Małym pocieszeniem w tej ogólnie niewesołej sytuacji jest odrzucenie Niemców na froncie nadmorskim i zdobycie pod koniec czerwca Memla wraz z północnym skrajem Mierzei Kurońskiej, gdzie użyto niedawno prezentowanych jednostek. Korzystając z tej ostatniej zdobyczy, oddział polskiej kawalerii podjął zaskakujący rajd wzdłuż mierzei. Po drodze zlikwidowano znajdujące się na niej niemieckie posterunki. Udało się też wyrządzić sporo szkód na północ od Królewca. 

Łódź latająca CWL H.16

W 1917 r. polskie lotnictwo morskie z wielosilnikowych samolotów patrolowych posiadało jedynie 15 szt. łodzi latających Curtiss H-4. Nie były to siły wystarczające biorąc pod uwagę zakres stawianych przed nim zadań oraz rozległość obszarów działania. Do tego – wszystkie one stacjonowały w koloniach. Aby przyspieszyć wprowadzenie do służby nowej łodzi latającej dalekiego zasięgu, postanowiono nie konstruować jej od podstaw, lecz sięgnąć do gotowych wzorców. Akurat tak się złożyło, że w 1917 r. Brytyjczycy wprowadzili do służby samolot Felixstowe F.2A (oblatany w roku poprzednim), który sam był pochodną amerykańskich łodzi latających Curtissa, zwłaszcza modelu H-12. Polskie dowództwo postanowiło więc skorzystać z planów tych konstrukcji i na ich podstawie zbudować własny płatowiec. CWL H.16, bo taką nazwę otrzymał, jest bardzo zbliżony do pierwowzorów. Ma nieco tylko większe wymiary i bardzo zbliżoną sylwetkę. Osiągi są jak sądzę satysfakcjonujące – samolot ma spory zasięg wynoszący 780 km oraz możliwość zabrania 300 kg bomb.
Samolot był produkowany w latach 1917-18. Zbudowano 26 egz. (12 w 1917 r. i 14 w 1918 r.).

Dane taktyczno-techniczne:
Załoga: 5
Rozpiętość: 29,15 m
Długość: 14,45 m
Wysokość: 5,02 m
Powierzchnia nośna: 137,67 m²
Masa własna: 3570 kg
Masa startowa: 5215 kg
Napęd: 2x300 KM
Prędkość: 145 km/h
Prędkość wznoszenia: 1,7 m/s
Pułap: 3300 m
Zasięg: 780 km
Uzbrojenie: 4 km-y i 300 kg bomb

Barki desantowe

Dzisiejsze jednostki zostały zainspirowane rosyjskimi jednostkami typu „Bolinder”. Są to małe barki desantowe, opracowane na podstawie projektu rzecznych baterii pływajacych (prezentowanych w poście z 26.09.2016 r.: http://springsharp.blogspot.com/2016/09/rzeczna-bateria-pywajaca.html ), które zresztą same wywodziły się z rzecznych barek handlowych. Zmiany w stosunku do projektu wyjściowego nie są duże (poza oczywiście rezygnacją z uzbrojenia artyleryjsko) i obejmują wydłużenie kadłuba oraz montaż na dziobie pomostu po którym żołnierze mogą zejść na brzeg. Zwiększono także moc napędu i zapas paliwa. Poza tym – konstrukcja pozostała niezmieniona. Ze względu na charakter jednostek, znacznie zwiększono liczbę środków ratunkowych. Szacuję, że jedna barka może zabrać naraz 480 żołnierzy piechoty, lub kilkudziesięciu kawalerzystów. 
ps. wyliczoną przez program odpornością na trafienia proszę się nie przejmować, a najlepiej na nią w ogóle nie patrzyć ;)

BD-1, polish landing barge laid down 1917

Displacement:
    197 t light; 201 t standard; 203 t normal; 205 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    143,70 ft / 141,21 ft x 20,44 ft x 3,12 ft (normal load)
    43,80 m / 43,04 m x 6,23 m  x 0,95 m

Machinery:
    Diesel Internal combustion motors,
    Direct drive, 1 shaft, 119 shp / 89 Kw = 9,00 kts
    Range 400nm at 6,00 kts
    Bunker at max displacement = 3 tons

Complement:
    26 - 34

Cost:
    £0,014 million / $0,055 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 0 tons, 0,0%
    Machinery: 4 tons, 2,2%
    Hull, fittings & equipment: 193 tons, 94,9%
    Fuel, ammunition & stores: 6 tons, 2,9%
    Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      4 122 lbs / 1 870 Kg = 38,2 x 6 " / 152 mm shells or 7,9 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,01
    Metacentric height 0,5 ft / 0,1 m
    Roll period: 12,6 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 66 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,00
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,43

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,790
    Length to Beam Ratio: 6,91 : 1
    'Natural speed' for length: 11,88 kts
    Power going to wave formation at top speed: 31 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 46
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 15,00 degrees
    Stern overhang: 0,49 ft / 0,15 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        7,48 ft / 2,28 m
       - Forecastle (20%):    7,48 ft / 2,28 m
       - Mid (50%):        7,48 ft / 2,28 m
       - Quarterdeck (15%):    7,48 ft / 2,28 m
       - Stern:        7,48 ft / 2,28 m
       - Average freeboard:    7,48 ft / 2,28 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 9,0%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 137,8%
    Waterplane Area: 2 514 Square feet or 234 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 1 000%
    Structure weight / hull surface area: 55 lbs/sq ft or 268 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 2,23
        - Longitudinal: 5,19
        - Overall: 2,42
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is excellent
    Room for accommodation and workspaces is excellent
    Good seaboat, rides out heavy weather easily

480 soldiers

BD-1 (1917)
BD-2 (1917)
BD-3 (1917)
BD-4 (1917)

Wielozadaniowe okręty pomocnicze

W 1907 r. jeden z naszych armatorów zamówił dwa bocznokołowe parowce pasażersko-towarowe do żeglugi na wodach Zatoki Ryskiej. Dla oszczędności czasu i pieniędzy skorzystano z gotowego projektu opracowanego w Wlk. Brytanii, na podstawie którego rok wcześniej zbudowano dla Rosji dwie analogiczne jednostki przeznaczone do operowania na wodach jeziora Ładoga oraz w Zatoce Fińskiej. Nasze jednostki przez pierwsze lata wojny formalnie pozostawały w rękach prywatnych i w ograniczonym zakresie pływały po wodach Zatoki Ryskiej. Ponoszone jednak straty wśród jednostek pomocniczych marynarki wojennej zwróciły uwagę Admiralicji również na te bocznokołowce (dotąd raczej unikano mobilizowania jednostek bocznokołowych, ale pozytywne doświadczenia z eksploatacji trałowców brytyjskiego typu Ascot wpłynęły na zmianę tego podejścia). W efekcie z początkiem 1917 r. obydwa statki zostały zmobilizowane celem wykorzystania jako uniwersalne jednostki pomocnicze floty. Główną ich rolą ma być stawianie defensywnych zagród minowych, stąd oficjalnie sklasyfikowano je jako pomocnicze stawiacze min. Ale mogą równie dobrze pełnić funkcje pomocniczych trałowców, dozorowców czy małych transportowców przybrzeżnych (dzięki małemu zanurzeniu, wynoszącemu zaledwie 1,8 m, mogą śmiało operować w bezpośredniej bliskości wybrzeża).
Na uzbrojenie okrętów składają się działo kal.75 mm, działo plot kal. 37 mm  oraz 160 min w ładowniach, oraz w pomieszczeniach zaadaptowanych z kabin pasażerskich, skąd mogą być stawiane przez drzwi burtowe. Oprócz tego okręty posiadają trały.

Poniewież, polish auxiliary minelayer laid down 1907, mobilized 1917

Displacement:
    524 t light; 536 t standard; 552 t normal; 565 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    196,36 ft / 187,37 ft x 50,36 ft x 5,97 ft (normal load)
    59,85 m / 57,11 m x 15,35 m  x 1,82 m

Armament:
      1 - 2,95" / 75,0 mm guns in single mounts, 12,87lbs / 5,84kg shells, 1891 Model
      Quick firing gun in deck mount
      on centreline forward
      1 - 1,46" / 37,0 mm guns in single mounts, 1,55lbs / 0,70kg shells, 1916 Model
      Anti-aircraft gun in deck mount
      on centreline forward
    Weight of broadside 14 lbs / 7 kg
    Shells per gun, main battery: 200

Machinery:
    Coal fired boilers, complex reciprocating steam engines,
    Direct drive, 2 paddle wheels, 501 ihp / 374 Kw = 12,00 kts
    Range 1 000nm at 8,00 kts
    Bunker at max displacement = 28 tons (100% coal)

Complement:
    56 - 74

Cost:
    £0,028 million / $0,111 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 2 tons, 0,3%
    Machinery: 56 tons, 10,1%
    Hull, fittings & equipment: 346 tons, 62,7%
    Fuel, ammunition & stores: 28 tons, 5,2%
    Miscellaneous weights: 120 tons, 21,7%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      2 457 lbs / 1 115 Kg = 190,9 x 3,0 " / 75 mm shells or 1,4 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,25
    Metacentric height 2,7 ft / 0,8 m
    Roll period: 12,9 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 100 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,01
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 2,00

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,343
    Length to Beam Ratio: 3,72 : 1
    'Natural speed' for length: 13,69 kts
    Power going to wave formation at top speed: 37 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 0,00 degrees
    Stern overhang: 8,99 ft / 2,74 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        15,94 ft / 4,86 m
       - Forecastle (18%):    12,96 ft / 3,95 m
       - Mid (50%):        12,50 ft / 3,81 m
       - Quarterdeck (15%):    12,96 ft / 3,95 m
       - Stern:        13,48 ft / 4,11 m
       - Average freeboard:    13,06 ft / 3,98 m

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 60,0%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 248,4%
    Waterplane Area: 5 737 Square feet or 533 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 225%
    Structure weight / hull surface area: 49 lbs/sq ft or 240 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,94
        - Longitudinal: 5,49
        - Overall: 1,12
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is excellent
    Room for accommodation and workspaces is excellent
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

160 mines

Poniewież (1907, mobilized 1917)
Możejki (1908, mobilized 1917)