Traktat waszyngtoński przewidywał, że co do zasady, istniejące okręty liniowe mogły być zastępowane przez nowe jednostki po 20 latach od ukończenia. W myśl tej zasady, Japonia planowała w 1933 r. wycofanie Kongo, w 1934 – Hiei, w 1935 – Kirishimy, Haruny i Fuso, a w 1936 r. – Yamashiro.
Japończycy przynajmniej pozornie respektowali postanowienia traktatu, projektując pancerniki oficjalnie mieszczące się w dozwolonych nim limitach. Tak powstały w końcu lat 20-tych projekt okrętów, które miały w I połowie lat 30-tych zstępować najstarsze pancerniki. Autorem był oczywiście Yuzuru Hiraga. Powstało wiele wariantów wstępnych różniących się wielkością i uzbrojeniem.:
Warianty 35.000 ton:
- 9x410 (3xIII), 26 w.,
- 10x410 (2xIV, 1xII), 26 w.,
- 12x410 (3xIV), 23 w.
Warianty 30.000 ton:
- 8x410 (2xIV), 25 w.,
- 6x410 (2xIII), 26 w.,
- 6x410 (3xII), 26 w.,
- 10x360 (2xIV, 1xII), 25 w.,
- 9x360 (3xIII), 26 w.
Warianty 25.000 ton:
- 4x410 (2xII), 25 w.,
- 9x360 (3xIII), 25 w.,
- 8x360 (4xII), 26 w.
Warianty 20.000 ton:
- 6x360 (2xIII), 26 w.,
- 9x300 (3xIII), 25 w.
Wszystkie one prezentowały sobą wizualnie zbliżony typ – okrętu gładkopokładowego, z lekko wznoszącym się pokładem dziobowym, z krótkim „kompaktowym” śródokręciem na którym wyrastała monstrualnie wręcz wysoka nadbudówka, z charakterystycznie wygiętym do tyłu pojedynczym kominem i znajdującym się ponad nim pochylonym ku rufie masztem.
Ostatecznie w 1928 albo 1929 r. wybrano wariant o rzekomej wyporności standard 35000 ton, pełnej 39200 ton, uzbrojeniu składającym się z 10 dział 410 mm, 16 dział 152 mm (po połowie w wieżach i kazamatach), 8 dział plot 120 mm położonych wysoko na nadbudówce, rozwijający ponad 26 w. Szczegóły opancerzenie nie są dokładnie znane – spotkałem się z informacjami, że miało być podobne jak na Nagato , albo że pancerz burtowy miał mieć 356 mm a pokładowy – 216 mm (!). Ze skanów rysunków Hiragi można odczytać jeszcze inne wartości, m.in. pancerz burtowy 381 mm, pancerz pokładu 213 mm, opancerzenie barbet 508 mm (!). Wszystko to każe mocno wątpić w rzeczywiste zachowywanie przez Japończyków w tym projekcie limitów traktatowych. Raczej sądzę że miało być tak tylko oficjalnie, na pokaz, a w rzeczywistości okręty były by sporo większe. Inna sprawa, że w takie wartości pancerza i tak trudno uwierzyć.
Abstrahując od wyporności i detali opancerzenia które wobec powyższego są moją własną wizją popartą ograniczeniami narzuconymi przez springsharpa, pozwoliłem sobie na jedno odstępstwo od oryginalnego projektu. Otóż, zakładał on posiadanie przez okręt dwóch katapult, znajdujących się na wieżach nr 2 i 3. O ile jednak obsługę katapulty na wieży nr 3 za pomocą dźwigu na maszcie można sobie wyobrazić, o tyle w jaki sposób autor wyobrażał sobie korzystanie z katapulty na wieży nr 2 nie mam pojęcia. Dlatego zrezygnowałem z tego rozwiązania i przeniosłem katapulty i dźwigi na pokład rufowy – zgodnie zresztą z niektórymi wizualizacjami projektu, jakie można znaleźć w internecie.
Kilka słów należy się w kwestii opancerzenia pokładów. Jak wiadomo, springsharp pozwala na wpisanie tylko jednej wartości grubości pokładu pancernego, przez co trzeba go traktować jako wartość uśrednioną. Oczywiście, ma się to nijak do grubości pancerzy poziomych nowoczesnych pancerników, które były grubsze niż da się uzyskać w programie nie ingerując w tą wartość, a to dlatego, że nie pokrywały one kadłuba na całej jego długości i szerokości. A czasem, jak w przypadku tego okrętu, wręcz ograniczały się do samej cytadeli (idea pancerza All or Nothing). Stąd postanowiłem (i zapewne będzie to odtąd standardowa procedura przy symulowaniu pancerników) ręcznie dodawać w raporcie samodzielnie oszacowane wartości grubości pancerza pokładowego w poszczególnych częściach kadłuba (w tym przypadku – tylko nad cytadelą).
Ostatecznie pancerniki te nie powstały z racji przedłużenia „wakacji morskich” na podstawie traktatu londyńskiego z 1930 r. Potem traktaty wygasły i Japonia przestałą być związana jakimikolwiek limitami. Ale opracowane wtedy projekty, które zaowocowały w końcu powstaniem typu Yamato, to już zupełnie inna historia…
Hatsuse, japanese battleship laid down 1931 (Engine 1933)
Displacement:
36 547 t light; 38 653 t standard; 39 909 t normal; 40 914 t full load
Dimensions: Length overall / water x beam x draught
796,80 ft / 777,03 ft x 104,99 ft x 29,99 ft (normal load)
242,87 m / 236,84 m x 32,00 m x 9,14 m
Armament:
10 - 16,14" / 410 mm guns (4 mounts), 2 102,91lbs / 953,86kg shells, 1930 Model
Breech loading guns in turrets (on barbettes)
on centreline ends, evenly spread, 2 raised mounts - superfiring
Main guns limited to end-on fire
8 - 5,98" / 152 mm guns (4x2 guns), 107,15lbs / 48,60kg shells, 1910 Model
Quick firing guns in turrets (on barbettes)
on side, all amidships, 2 raised mounts - superfiring
8 - 5,98" / 152 mm guns in single mounts, 107,15lbs / 48,60kg shells, 1910 Model
Quick firing guns in casemate mounts
on side ends, evenly spread
8 guns in hull casemates - Limited use in heavy seas
8 - 4,72" / 120 mm guns (4x2 guns), 52,72lbs / 23,91kg shells, 1921 Model
Anti-aircraft guns in deck mounts
on centreline, all amidships, all raised mounts - superfiring
4 - 0,30" / 7,7 mm guns in single mounts, 0,01lbs / 0,00kg shells, 1925 Model
Machine guns in deck mounts
on side, all amidships, all raised mounts - superfiring
Weight of broadside 23 165 lbs / 10 508 kg
Shells per gun, main battery: 100
2 - 24,0" / 610 mm submerged torpedo tubes
Armour:
- Belts: Width (max) Length (avg) Height (avg)
Main: 13,0" / 330 mm 341,54 ft / 104,10 m 12,04 ft / 3,67 m
Ends: Unarmoured
Upper: 10,7" / 273 mm 341,54 ft / 104,10 m 5,05 ft / 1,54 m
Main Belt covers 68% of normal length
Main belt does not fully cover magazines and engineering spaces
- Torpedo Bulkhead:
2,24" / 57 mm 341,54 ft / 104,10 m 24,11 ft / 7,35 m
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist (max)
Main: 14,0" / 356 mm 9,02" / 229 mm 12,0" / 305 mm
2nd: 2,99" / 76 mm 1,85" / 47 mm 2,01" / 51 mm
3rd: 2,99" / 76 mm - -
4th: 1,85" / 47 mm 0,98" / 25 mm -
- Armour deck: 3,03" / 77 mm (7,09" / 180 mm over citadel), Conning tower: 12,76" / 324 mm
Machinery:
Oil fired boilers, steam turbines,
Geared drive, 4 shafts, 91 576 shp / 68 316 Kw = 26,50 kts
Range 6 300nm at 12,00 kts
Bunker at max displacement = 2 261 tons
Complement:
1 411 - 1 835
Cost:
£17,826 million / $71,303 million
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 2 896 tons, 7,3%
Armour: 12 251 tons, 30,7%
- Belts: 3 377 tons, 8,5%
- Torpedo bulkhead: 684 tons, 1,7%
- Armament: 4 613 tons, 11,6%
- Armour Deck: 3 256 tons, 8,2%
- Conning Tower: 321 tons, 0,8%
Machinery: 2 668 tons, 6,7%
Hull, fittings & equipment: 18 632 tons, 46,7%
Fuel, ammunition & stores: 3 362 tons, 8,4%
Miscellaneous weights: 100 tons, 0,3%
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
49 342 lbs / 22 381 Kg = 23,5 x 16,1 " / 410 mm shells or 6,9 torpedoes
Stability (Unstable if below 1.00): 1,00
Metacentric height 5,4 ft / 1,6 m
Roll period: 19,1 seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 66 %
- Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 1,08
Seaboat quality (Average = 1.00): 1,34
Hull form characteristics:
Hull has a flush deck
Block coefficient: 0,571
Length to Beam Ratio: 7,40 : 1
'Natural speed' for length: 27,88 kts
Power going to wave formation at top speed: 46 %
Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 49
Bow angle (Positive = bow angles forward): 29,50 degrees
Stern overhang: 0,00 ft / 0,00 m
Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
- Stem: 34,94 ft / 10,65 m
- Forecastle (29%): 24,44 ft / 7,45 m
- Mid (50%): 22,44 ft / 6,84 m
- Quarterdeck (30%): 21,16 ft / 6,45 m
- Stern: 23,43 ft / 7,14 m
- Average freeboard: 24,26 ft / 7,40 m
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 95,8%
- Above water (accommodation/working, high = better): 177,4%
Waterplane Area: 58 066 Square feet or 5 394 Square metres
Displacement factor (Displacement / loading): 98%
Structure weight / hull surface area: 229 lbs/sq ft or 1 120 Kg/sq metre
Hull strength (Relative):
- Cross-sectional: 0,97
- Longitudinal: 1,32
- Overall: 1,00
Hull space for machinery, storage, compartmentation is adequate
Room for accommodation and workspaces is excellent
Good seaboat, rides out heavy weather easily
2 seaplanes
Hatsuse (1933)
Sagami (1934)
Mikawa (1935)
Tajima (1935)
Hizen (1935)
Tosa (1936)
