"Niezatapialny" pancernik Guliajewa

Jednym z najbardziej niezwykłych projektów drednotów, jaki kiedykolwiek powstał, jest z pewnością zaproponowany w 1906 r. przez rosyjskiego inż. Erasta Guliajewa (1846-1919). Miał on w dorobku wiele niekonwencjonalnych projektów pancerników, charakteryzujących się nadzwyczajną, jak na swoje wymiary, szerokością. W założeniu, miały one być „niezatapialne” i „niewywracalne”. Projektant zamierzał to osiągnąć poprzez dodanie do kadłubów okrętów swego rodzaju bąbli z każdej strony, mających po ok. 5 m szerokości. W przypadku tego akurat projektu, dawało to niebagatelną, przy długości ok. 140 m, szerokość kadłuba rzędu 35 m! Być może można w tej unikalnej cesze okrętu upatrywać echa fascynacji projektanta okrętami adm. Popowa, z którym zresztą współpracował przy projektowaniu cesarskiego jachtu Liwadia (z 1880 r.), również charakteryzującego się nadzwyczajną szerokością kadłuba.

Wracając natomiast do naszego pancernika, zwraca uwagę małe, w stosunku do szerokości zanurzenie – 7,6 m, przez co kadłub w przekroju poprzecznym jest niezwykle „spłaszczony” i faktycznie trudno wyobrazić sobie jego wywrócenie. Można domniemywać, że byłby nadzwyczaj stabilny jako jednostka pływająca, co jednak nie było by specjalnie sprzyjające  prowadzeniu celnego ognia – bowiem jego ruchy na falach były by krótkie i gwałtowne, zamiast umiarkowanie długich ale za łagodnych, korzystniejszych z punktu widzenia celności prowadzenia ognia artyleryjskiego. Zastanawia natomiast spora prędkość okrętu przewidziana przez projektanta, rzędu 22 w. Do jej osiągnięcia, zważywszy na niesprzyjające osiąganiu dużych prędkości proporcje kadłuba, potrzebna jest spora moc maszyn (Springsharp ocenił ją na ok. 40.000 KM). Przez to, opancerzenie okrętu nie może imponować, osiągając zaledwie 200 mm na burcie. Zastanawiam się, biorąc pod uwagę to wszystko, czy byłby to faktycznie taki niezatapialny okręt? Program wprawdzie dość wysoko ocenił jego odporność na trafienia pociskami artyleryjskimi i uderzenia torped (tych ostatnich miałby potrzebować aż 4 do zatopienia), ale jak by to było w rzeczywistości – trudno orzec..  

Izmaił, russian battleship laid down 1906 (Engine 1907)

Displacement:
    19 061 t light; 20 039 t standard; 21 596 t normal; 22 840 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    461,29 ft / 460,30 ft x 114,83 ft x 25,00 ft (normal load)
    140,60 m / 140,30 m x 35,00 m  x 7,62 m

Armament:
      8 - 12,01" / 305 mm guns (4x2 guns), 865,70lbs / 392,67kg shells, 1906 Model
      Breech loading guns in turrets (on barbettes)
      on centreline ends, evenly spread, 2 raised mounts - superfiring
      12 - 4,72" / 120 mm guns in single mounts, 52,72lbs / 23,91kg shells, 1906 Model
      Quick firing guns in casemate mounts
      on side, all amidships
      8 - 4,72" / 120 mm guns in single mounts, 52,72lbs / 23,91kg shells, 1906 Model
      Quick firing guns in casemate mounts
      on side ends, evenly spread
      8 guns in hull casemates - Limited use in all but light seas
    Weight of broadside 7 980 lbs / 3 620 kg
    Shells per gun, main battery: 120

Armour:
   - Belts:        Width (max)    Length (avg)        Height (avg)
    Main:    7,87" / 200 mm    286,61 ft / 87,36 m    12,86 ft / 3,92 m
    Ends:    4,92" / 125 mm    164,90 ft / 50,26 m    12,86 ft / 3,92 m
      8,79 ft / 2,68 m Unarmoured ends
    Upper:    3,94" / 100 mm    161,25 ft / 49,15 m    7,71 ft / 2,35 m
      Main Belt covers 96% of normal length
      Main belt does not fully cover magazines and engineering spaces

   - Torpedo Bulkhead:
        1,97" / 50 mm    286,61 ft / 87,36 m    20,87 ft / 6,36 m

   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    7,87" / 200 mm    7,87" / 200 mm        7,87" / 200 mm
    2nd:    3,15" / 80 mm          -                  -
    3rd:    3,15" / 80 mm          -                  -

   - Armour deck: 2,36" / 60 mm, Conning tower: 12,01" / 305 mm

Machinery:
    Coal fired boilers, complex reciprocating steam engines,
    Hydraulic drive, 4 shafts, 39 648 ihp / 29 577 Kw = 22,00 kts
    Range 4 150nm at 13,00 kts
    Bunker at max displacement = 2 801 tons (100% coal)

Complement:
    889 - 1 157

Cost:
    £2,122 million / $8,487 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 998 tons, 4,6%
    Armour: 5 812 tons, 26,9%
       - Belts: 2 029 tons, 9,4%
       - Torpedo bulkhead: 436 tons, 2,0%
       - Armament: 1 501 tons, 7,0%
       - Armour Deck: 1 646 tons, 7,6%
       - Conning Tower: 201 tons, 0,9%
    Machinery: 4 405 tons, 20,4%
    Hull, fittings & equipment: 7 845 tons, 36,3%
    Fuel, ammunition & stores: 2 535 tons, 11,7%
    Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      22 670 lbs / 10 283 Kg = 26,2 x 12,0 " / 305 mm shells or 4,0 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,44
    Metacentric height 11,6 ft / 3,5 m
    Roll period: 14,2 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 42 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,13
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 0,71

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,572
    Length to Beam Ratio: 4,01 : 1
    'Natural speed' for length: 21,45 kts
    Power going to wave formation at top speed: 57 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): -9,00 degrees
    Stern overhang: 0,98 ft / 0,30 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        17,45 ft / 5,32 m
       - Forecastle (14%):    16,96 ft / 5,17 m
       - Mid (50%):        16,01 ft / 4,88 m
       - Quarterdeck (14%):    14,96 ft / 4,56 m
       - Stern:        15,45 ft / 4,71 m
       - Average freeboard:    16,04 ft / 4,89 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 122,8%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 128,9%
    Waterplane Area: 37 657 Square feet or 3 498 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 96%
    Structure weight / hull surface area: 172 lbs/sq ft or 839 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,98
        - Longitudinal: 1,79
        - Overall: 1,04
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is cramped
    Room for accommodation and workspaces is excellent
    Poor seaboat, wet and uncomfortable, reduced performance in heavy weather