piątek, 29 maja 2015

Transportowiec wojska Wołyń



Kolejną jednostką w naszej flocie jest duży transportowiec wojska. W trakcie niedawno zakończonej wojny jedną z głównych bolączek floty była jej niezdolność do przerzucenia własnymi siłami naraz większej ilości żołnierzy do kolonii. W 1904 r. flota dysponowała zaledwie jedną jednostką zdolną do przewiezienia na dużą odległość większej liczby żołnierzy – był nią transportowiec Polesie z 1890 r. o wyporności 6128 ton, który jednak był w stanie przewieźć co najwyżej batalion wojska (800 żołnierzy). Trzeba było się więc posiłkować wyczarterowanymi naprędce statkami cywilnymi, co trwało i było kosztowne. Postanowiono się więc uniezależnić się od armatorów cywilnych, dokonując zakupu na rynku wtórnym dużego statku pasażerskiego. Po adaptacji (zmiana aranżacji wnętrz, dodanie lekkiego uzbrojenia) uzyskano transportowiec zdolny do przewiezienia 1200 żołnierzy wraz z wyposażeniem (broń lekka, amunicja, żywność), na odległość ponad 10.000 mil morskich. Zdaję sobie sprawę, że to jeszcze w pełni nie zaspokaja naszych potrzeb, dlatego w najbliższych latach można spodziewać się zakupu bądź zbudowania jeszcze co najmniej jednego okrętu tego rodzaju.



Wołyń, polish troopship laid down 1894 (Engine 1895), purchased 1907

Displacement:
    6 952 t light; 7 130 t standard; 8 560 t normal; 9 704 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    467,32 ft / 450,85 ft x 50,00 ft x 21,75 ft (normal load)
    142,44 m / 137,42 m x 15,24 m  x 6,63 m

Armament:
      2 - 2,95" / 75,0 mm guns in single mounts, 12,87lbs / 5,84kg shells, 1891 Model
      Quick firing guns in deck mounts
      on centreline ends, evenly spread, 1 raised mount
      2 - 2,95" / 75,0 mm guns in single mounts, 12,87lbs / 5,84kg shells, 1891 Model
      Quick firing guns in deck mounts
      on side, all amidships
    Weight of broadside 51 lbs / 23 kg
    Shells per gun, main battery: 200

Machinery:
    Coal fired boilers, complex reciprocating steam engines,
    Direct drive, 2 shafts, 6 944 ihp / 5 180 Kw = 16,50 kts
    Range 10 500nm at 10,00 kts
    Bunker at max displacement = 2 575 tons (100% coal)

Complement:
    222 -289

Cost:
    £0,413 million / $1,654 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 6 tons, 0,1%
    Machinery: 1 177 tons, 13,7%
    Hull, fittings & equipment: 2 168 tons, 25,3%
    Fuel, ammunition & stores: 1 608 tons, 18,8%
    Miscellaneous weights: 3 600 tons, 42,1%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      7 081 lbs / 3 212 Kg = 550,1 x 3,0 " / 75 mm shells or 1,0 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 0,94
    Metacentric height 1,5 ft / 0,5 m
    Roll period: 16,9 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 70 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,01
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 2,00

Hull form characteristics:
    Hull has raised forecastle, raised quarterdeck
    Block coefficient: 0,611
    Length to Beam Ratio: 9,02 : 1
    'Natural speed' for length: 21,23 kts
    Power going to wave formation at top speed: 34 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 35
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 0,00 degrees
    Stern overhang: 16,47 ft / 5,02 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        26,94 ft / 8,21 m
       - Forecastle (13%):    20,93 ft / 6,38 m (16,47 ft / 5,02 m aft of break)
       - Mid (50%):        18,44 ft / 5,62 m
       - Quarterdeck (11%):    19,95 ft / 6,08 m (15,45 ft / 4,71 m before break)
       - Stern:        20,93 ft / 6,38 m
       - Average freeboard:    18,33 ft / 5,59 m

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 91,3%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 122,9%
    Waterplane Area: 16 657 Square feet or 1 548 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 143%
    Structure weight / hull surface area: 74 lbs/sq ft or 363 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,94
        - Longitudinal: 1,75
        - Overall: 1,00
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is adequate
    Room for accommodation and workspaces is excellent
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather
1200 soldiers

wtorek, 26 maja 2015

Nowe okręty podwodne



W ostatnim czasie nasza flota trochę zaniedbała rozwój okrętów podwodnych. Czas wojny nie sprzyjał specjalnie prowadzeniu prac nad tą nowatorską bronią, więc teraz trzeba szybko nadrobić zapóźnienia. W momencie zakończenia wojny jedynymi w pełni operacyjnymi okrętami podwodnymi we flocie były 4 jednostki typu Holland z lat 1901-1902, mające po 112 ton wyporności nawodnej i uzbrojone w 1 wyrzutnię torped kal. 457 mm (starsze jednostki z lat 90-tych XIX w. są już całkowicie nieprzydatne i wkrótce pójdą na złom). Nowa jednostka jest znacznie większa od poprzedników, ma dwie wyrzutnie torped, w tym jedną obrotową, i w każdym parametrze przewyższa swoich poprzedników, dotrzymując w pełni kroku konstrukcjom zagranicznym. Jest to kolejny etap rozwoju broni podwodnej w naszej flocie, który pozwala mieć nadzieję, że do wybuchu wojny będziemy dysponować naprawdę liczącymi się siłami podwodnymi na Bałtyku.


  
Murena, polish submarine laid down 1906

Displacement:
    177 t light; 181 t standard; 188 t normal; 193 t full load, 226 t submerged

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    117,88 ft / 117,88 ft x 12,01 ft x 9,48 ft (normal load)
    35,93 m / 35,93 m x 3,66 m  x 2,89 m
    1 - 18,0" / 457 mm above water torpedoes, 1 - 18,0" / 457 mm submerged torpedo tubes

Machinery:
    Petrol Internal combustion generators plus batteries,
    Electric motors, 1 shaft, 385 shp / 287 Kw = 13,00 kts (160 hp / 119 Kw = 7,00 kts)
    Range 1 000nm at 8,00 kts (30nm at 5,00 kts)
    Bunker at max displacement = 12 tons

Complement:
    12

Cost:
    £0,010 million / $0,039 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 0 tons, 0,0%
    Machinery: 25 tons, 13,3%
    Hull, fittings & equipment: 92 tons, 49,1%
    Fuel, ammunition & stores: 11 tons, 5,7%
    Miscellaneous weights: 60 tons, 31,9%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      29 lbs / 13 Kg = 0,3 x 6 " / 152 mm shells or 0,0 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 0,76
    Metacentric height 0,1 ft / 0,0 m
    Roll period: 15,3 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 0 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,00
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 0,00

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,490
    Length to Beam Ratio: 9,82 : 1
    'Natural speed' for length: 10,86 kts
    Power going to wave formation at top speed: 48 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 0,00 degrees
    Stern overhang: 0,00 ft / 0,00 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        0,00 ft / 0,00 m
       - Forecastle (20%):    0,00 ft / 0,00 m
       - Mid (50%):        0,00 ft / 0,00 m
       - Quarterdeck (15%):    0,00 ft / 0,00 m
       - Stern:        0,00 ft / 0,00 m
       - Average freeboard:    0,00 ft / 0,00 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 105,3%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 0,0%
    Waterplane Area: 897 Square feet or 83 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 171%
    Structure weight / hull surface area: 59 lbs/sq ft or 289 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 3,19
        - Longitudinal: 2,64
        - Overall: 2,77
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is adequate
    Room for accommodation and workspaces is extremely poor
    Ship has quick, lively roll, not a steady gun platform
    Caution: Lacks seaworthiness - very limited seakeeping ability

Operational depth: 139 ft / 42 m
Emergency diving depth: 222 ft / 698m
Crush depth: 348 ft / 106 m

Murena (1906)
Pirania (1907)

sobota, 23 maja 2015

Artyleria nadbrzeżna 1856-1906



Przedstawiam rozwój polskiej artylerii nadbrzeżnej w latach 1856-1906 w formie tabelarycznej. Dają się tu zauważyć dwa trendy: tworzenia baterii nadbrzeżnych z dział pochodzących z wycofywanych bądź przebudowywanych okrętów, oraz przesuwania przestarzałej artylerii z metropolii do kolonii, gdzie przez długie jeszcze lata mogła ona być groźna dla nieopancerzonych jednostek wroga. Ponadto daje się zauważyć pewien deficyt nowoczesnych dział w artylerii nadbrzeżnej, dlatego jej unowocześnienie będzie jednym z priorytetów dowództwa floty w najbliższych latach. Koniecznym wydaje się także rozbudowa artylerii nadbrzeżnej poza głównymi bazami, tak by móc chronić jej ogniem większą część linii brzegowej. W szczególności, w planach jest zbudowanie baterii artyleryjskiej w rejonie Cieśniny Irbeńskiej, która wraz z rosyjskimi bateriami na Półwyspie Sworbe oraz polami minowymi mogła by skutecznie zablokować wejście do Zatoki Ryskiej. 

Użyte w tabeli skróty oznaczają:
SB – działo odprzodowe gładkolufowe strzelające pełnymi kulami (smoothbore),
SBs – działo odprzodowe gładkolufowe haubiczne, tzn. mogące strzelać granatami (smoothbore shell-firing)
ML – działo odprzodowe gwintowane (muzzle loading)
BL – działo odtylcowe gwintowane (breech loading)
QF – działo szybkostrzelne (quick firing).

Dla dział gładkolufowych podano wagomiar w funtach (przy czym dla niektórych w uwagach podano też kaliber w mm, jeśli był stosowany w epoce na ich określenie). Dla dział gwintowanych podano kaliber w mm. Gwiazdką oznaczono działa nieistniejące w rzeczywistości. Pozostałe mają swoje odpowiedniki. Podany dla dział 279/19, 229/20, 305/20, 203/22 i 279/22 zasięg jest większy niż spotykany w literaturze, gdyż założyłem strzelanie pod nieco większym kątem, niż było to możliwe na stanowiskach okrętowych (zasięg w literaturze jest podawany dla kąta podniesienia zaledwie 6 stopni, na stanowisku lądowym można go nieco zmodyfikować, tj. zwiększyć).

Lokalizacja
Bateria
Lata
Ilość dział
Rodzaj
Kaliber
(wagomiar)/ dł. lufy w kal.
Model
Waga pocisku
Prędkość
wylotowa
Zasięg
Strz./
min.
Uwagi
KRÓLESTWO POLSKIE
LIPAWA
Jakub Kettler (fort od 1886 r.)
1866-1878
4
SB
1000f/12
1865
490, 0kg
455 m/s
6,0 km
0,14
508 mm Dahlgrena licencja
1870-1885
4
BL
107/20
1867
12,5 kg
325 m/s
1,9 km
2

1886-
4
BL
305/30
1877
331,7 kg
570 m/s
9,2 km
0,25

1886-
3
BL
254/24
1886
227,0 kg
632 m/s
9,4 km
0,5
*
Zygmunt Przyjemski
1873-1904
2
ML
320/15
1872
331,0 kg
420 m/s
4,5 km
0,2
*
1905-
2
BL
274/40
1896
262,6 kg
815 m/s
27,0 km
3

Marcin Kątski (fort od 1885 r.)
1856-1864
6
SB
36f/16,8
1833
15,4 kg
463 m/s
2,0 km
-

1864-1878
4
SBs
170f/14,6
1854
77,0 kg
378 m/s
3,1 km
0,25
279mm Dahlgrena
1864-1876
3
SBs
450f/11,8
1862
200,0 kg
366 m/s
4,5 km
0,2
381mm Dahlgrena
1866-1870
4
ML
153/15
1863
40,0 kg
407 m/s
2,5 km
0,5

1871-1885
3
BL
107/20
1867
12,5 kg
325 m/s
1,9 km
2

1872-1899
3
ML
320/15
1872
331,0 kg
420 m/s
4,5 km
0,2
*
1885-
2
BL
229/35
1877
127,0 kg
653 m/s
11,0 km
0,33

1886-
3
BL
254/24
1886
227,0 kg
632 m/s
9,4 km
0,5
*
1900-
5
BL
203/45
1892
87,8 kg
899 m/s
14,6 km
2

Paweł Grodzicki
1889-1904
6
BL
279/19
1867
233,1 kg
425 m/s
5,1 km
0,25
Zdjęte z Bolesława Chrobrego
1905-
3
BL
274/40
1896
262,6 kg
815 m/s
27,0 km
3

WINDAWA
Krzysztof Arciszewski
1856-1867
8
SB
36f/16,8
1833
15,4 kg
463 m/s
2,0 km
-

1867-1872
5
ML
153/15
1863
40,0 kg
407 m/s
2,5 km
0,5

1873-1903
2
ML
320/15
1872
331,0 kg
420 m/s
4,5 km
0,2
*
1904-
4
BL
254/45
1891
225,2 kg
777 m/s
20,5 km
0,67

Alojzy Bruhl (fort od 1894 r.)
1856-1866
10
SB
36f/16
1858
15,4 kg
441 m/s
2,0 km
-

1866-1872
3
ML
153/15
1863
40,0 kg
407 m/s
2,5 km
0,5

1873-1893
3
ML
320/15
1872
331,0 kg
420 m/s
4,5 km
0,2
*
1874-
2
BL
279/19
1867
233,1 kg
425 m/s
5,1 km
0,25

1893-
4
BL
305/35
1886
331,7 kg
637 m/s
10,6 km
0,43

1894-
2
BL
254/24
1886
227,0 kg
632 m/s
9,4 km
0,5
*
POŁĄGA
Kazimierz Siemienowicz
1865-1878
2
SBs
170f/14,6
1854
77,0 kg
378 m/s
3,1 km
0,25
279mm Dahlgrena
1865-1870
2
SB
24f/18,4
1833
11,9 kg
466 m/s
2,0 km
-
Zdjęte z kanonierki Wilia
1864-1876
2
SBs
450f/11,8
1862
200,0 kg
366 m/s
4,5 km
0,2
381mm Dahlgrena
1871-1888
3
BL
107/20
1867
12,5 kg
325 m/s
1,9 km
2

1889-
4
BL
229/20
1867
122,7 kg
445 m/s
4,5 km
0,5
Zdjęte z Bolesława Chrobrego
Połąga-Południe
1900-
4
QF
152/45
1892
41,4 kg
793 m/s
14,1 km
7

NOWA KURLANDIA (od 1876)
MONROWIA
Adam Przyjemski
(fort od 1900 r.)
1878-1884
10
SBs
60f/14,3
1855
25,6 kg
550 m/s
2,4 km
-
Zdjęte z pływających baterii
1879-1887
4
SB
1000f/12
1865
490, 0kg
455 m/s
6,0 km
0,14
508 mm Dahlgrena, przeniesione z Lipawy
1880-1895
2
BL
305/20
1867
301,2 kg
445 m/s
4,4 km
0,25

1896-
2
BL
305/30
1877
331,7 kg
570 m/s
9,2 km
0,25

1900-
4
QF
152/45
1892
41,4 kg
793 m/s
14,1 km
7

Józef Bem
1877-1881
16
SBs
60f/14,3
1855
25,6 kg
550 m/s
2,4 km
-
Zdjęte z pływających baterii
1879-1886
6
SBs
170f/14,6
1854
77,0 kg
378 m/s
3,1 km
0,25
279mm Dahlgrena, przeniesione z Lipawy i Połągi
1882-1886
4
SB
100f/13
1864
42,7 kg
420 m/s
3,0 km
-
Zdjęte z pancernika Bolesław Śmiały, 234 mm
1887-
2
BL
229/35
1877
127,0 kg
653 m/s
11,0 km
0,33

1896-
2
BL
305/30
1877
331,7 kg
570 m/s
9,2 km
0,25

Piotr Wiesiołowski
1890-
4
BL
229/20
1867
122,7 kg
445 m/s
4,5 km
0,5
Zdjęte z Władysława Łokietka
BUCHANAN
Jakub Redel
1877-1890
3
SBs
450f/11,8
1862
200,0 kg
366 m/s
4,5 km
0,2
381mm Dahlgrena, przeniesione z Lipawy
1891-
5
BL
152/23
1867
38,0 kg
435 m/s
5,0 km
2
Zdjęte z fregaty Artemida
Maurycy Hauke
1878-1884
12
SBs
60f/14,3
1855
25,6 kg
550 m/s
2,4 km
-
Zdjęte z pancernika Konstanty I
1885-
4
BL
229/20
1867
122,7 kg
445 m/s
4,5 km
0,5
Zdjęte z Kazimierza Wielkiego
TOGO (od 1880)
LOME
Grunwald
1884-1900
2
BL
107/20
1867
12,5 kg
325 m/s
1,9 km
2

1898-
3
QF
102/40
1895
14,2 kg
700 m/s
9,5 km
15
*
Wiedeń
1883-1902
3
BL
107/20
1867
12,5 kg
325 m/s
1,9 km
2

1903-
5
BL
152/32
1880
41,5 kg
660 m/s
6,8 km
1
*Zdjęte z Admirała Dickmanna
ANEHO
Aneho
1901-
3
QF
120/45
1892
20,5 kg
823 m/s
10,1 km
12-15

1903-
2
BL
152/32
1880
41,5 kg
660 m/s
6,8 km
1
*Zdjęte z Admirała Dickmanna
MADAGASKAR (od 1885/1894)
MAILAKA
Admirał Lesowski
1894-
5
BL
152/23
1867
38,0 kg
435 m/s
5,0 km
2
Zdjęte z fregaty Artemida
Generał-Admirał Nowosilski
1898-
4
BL
203/22
1867
84,7 kg
410 m/s
4,2 km
0,75
Zdjęte z fregaty Atena
1904-
2
BL
254/22
1885
227,0 kg
605 m/s
9,0 km
0,5
*Zdjęte z Generała Dwernickiego
Nossi-Be
1899-
4
QF
120/45
1892
20,5 kg
823 m/s
10,1 km
12-15

1899-
1
BL
279/22
1877
249,5 kg
455 m/s
5,1 km
0,33
Zdjęte z kanonierki Tryton
DIEGO-SUAREZ
Piotr Bontemps
1898-
4
BL
203/22
1867
84,7 kg
410 m/s
4,2 km
0,75
Zdjęte z korwety Porewit
Ramena
1898-
4
BL
203/22
1867
84,7 kg
410 m/s
4,2 km
0,75
Zdjęte z korwety Jarowit
1903-
2
BL
203/45
1892
87,8 kg
899 m/s
14,6 km
2

HAJNAN (od 1885)
HAIKOU
Wschodnia
1886-1899
2
BL
203/22
1867
84,7 kg
410 m/s
4,2 km
0,75
Zdjęte z pancernika Kazimierz Wielki
1886-1898
3
BL
107/20
1867
12,5 kg
325 m/s
1,9 km
2
Przeniesione z Lipawy
1899-1904
3
QF
120/45
1892
20,5 kg
823 m/s
10,1 km
12-15
Zniszczone 11/12.08.1904
1905-
2
BL
279/22
1877
249,5 kg
455 m/s
5,1 km
0,33
Zdjęte z kanonierek Harpia i Cerber
1905-
3
(1905: 2)
BL
203/35
1885
90,0 kg
663 m/s
9,2 km
1
Zdjęte z Bolesława Chrobrego
1906-
2
QF
152/40
1897
45,4 kg
701 m/s
9,1 km
5-7
Wydobyte z Chin Yen
Zachodnia
1885-1895
1
BL
254/26
1883
181,6 kg
575 m/s
8,0 km
0,25
Zniszczone w wyniku eksplozji prochu
1887-1900
2
BL
203/22
1867
84,7 kg
410 m/s
4,2 km
0,75
Zdjęte z pancernika Kazimierz Wielki
1900-
2
QF
152/45
1892
41,4 kg
793 m/s
14,1 km
7

1901-
2
QF
120/45
1892
20,5 kg
823 m/s
10,1 km
12-15

1905-
3
(1905: 2)
BL
203/35
1885
90,0 kg
663 m/s
9,2 km
1
Zdjęte z Bolesława Chrobrego
Północna
1886-1905
4
BL
107/20
1867
12,5 kg
325 m/s
1,9 km
2
Przeniesione z Lipawy
1905-
4
BL
203/35
1885
90,0 kg
663 m/s
9,2 km
1
Zdjęte z Bolesława Chrobrego
1906-
4
BL
305/22
1880
329,3 kg
525 m/s
10,5 km
0,3
Wydobyte z pancernika Chin Yen
WANGMEN
Jan Staszkowski
1900-
5
BL
203/22
1867
84,7 kg
410 m/s
4,2 km
0,75
Przeniesione z Haikou

Poniżej podaję szczegółowe rozmieszczenie baterii (tylko dla tych baz, w których jest więcej niż 1 bateria, w pozostałych przypadkach baterie są ulokowane w bezpośrednim sąsiedztwie portu):

Lipawa:
Bateria (1886 r.: fort) Jakub Kettler – po płn. stronie wejścia do portu,
Bateria Zygmunt Przyjemski – ok. 4 km na północ od wejścia do portu,
Bateria  (1885 r.: fort) Marcin Kątski – po płd. stronie wejścia do portu,
Bateria Paweł Grodzicki – ok. 4 km na południe od wejścia do portu,

Windawa:
Bateria Krzysztof Arciszewski – ok. 2 km na północ od wejścia do portu,
Bateria (1894: fort) Alojzy Bruhl – po płd. stronie wejścia do portu,

Połąga
Bateria Kazimierz Siemienowicz – po płn. stronie wejścia do portu,
Bateria Połąga-Południe – ok. 2 km na południe od wejścia do portu,

Monrowia:
Bateria (1900 r.: fort) Adam Przyjemski – ok. 1 km na północ od portu, u ujścia rzeki St. Paul,
Bateria Józef Bem – po południowej stronie portu,
Bateria Piotr Wiesiołowski – w rejonie wyspy Balli,

Buchanan
Bateria Jakub Redel – ok. 4 km na północ od portu, u ujścia rzeki St. John,
Bateria Maurycy Hauke – po północnej stronie portu,

Lome
Bateria Grunwald – ok. 4 km na zachód od wejścia do portu,
Bateria Wiedeń – po zachodniej stronie wejścia do portu,

Mailaka
Bateria Admirał Lesowski - po wschodniej stronie portu
Bateria Generał-Admirał Nowosilski – na zachodnim brzegu zatoki Ampasindava, u wejścia do niej,
Bateria Nossi-be – w płd.-zach. części wyspy Nossi-be, nad zatoką Crater,

Diego Suarez
Bateria Piotr Bontemps – po płn. stronie wejścia do zatoki,
Bateria Ramena – po płd. stronie wejścia do zatoki,

Haikou
Wschodnia – ok. 2 km na wschód od wejścia do portu,
Zachodnia – ok. 4 km na zachód od wejścia do portu,
Północna – na wschodnim brzegu zatoki Haikou, na płn.-wsch. od portu.