Tradycyjnie od wieków żaglowe okręty wojenne miały uzbrojenie umieszczone w ciągłych bateriach burtowych, na zakrytych lub odkrytych pokładach działowych. Przez długi czas było to jedyne sensowne rozwiązanie, aczkolwiek mające wiele wad, jak np. możliwość wykorzystywania na raz tylko połowy artylerii, nisko położona artyleria najcięższa (przez co nieraz woda wlewała się na pokład, z tragicznymi konsekwencjami), czy niskie kąty podniesienia dział limitowane wymiarami furt, a co za tym idzie ograniczony zasięg. Około połowy XIX w. modne stało się ustawianie pojedynczych, najcięższych dział na najwyższych odkrytych pokładach liniowców i fregat. Próbowano w ten sposób wykorzystać maksymalną donośność dział, które w takim przypadku strzelały ponad nadburciem, które w ogóle mogło być opuszczane albo składane. Do tego stosowano obracanie dział na torach kierunkowych, dzięki czemu kąty ostrzału były nieporównywalne do dział w bateriach burtowych i przede wszystkim, każde działo mogło prowadzić ogień na dowolna z burt.
To podsunęło mi pomysł okrętu, który wykorzystywałby tylko tak umieszczoną artylerię o jak największym wagomiarze, bez marnowania wyporności na mało efektywne baterie burtowe. Najbardziej moim zdaniem prawdopodobne, że takiego eksperymentu podjęła by się flota francuska, mimo sojuszu w wojnie krymskiej, wciąż konkurująca z Royal Navy. Proponowana jednostka ma zatem 7 dział haubicznych kal. 223 mm (nominalnie 80-funtowych, faktycznie strzelających 52,5-funtowymi granatami) na lawetach poruszających się po torach kierunkowych, rozmieszczonych w osi symetrii na spardeku. Okręt posiada silnik parowy połączony ze śrubą napędową, a także klasyczne pełne ożaglowanie, zapewniające w praktyce nieograniczony zasięg.
Pewnym problemem pozostaje klasyfikacja takiego okrętu. Wymiarami odpowiada on dużej fregacie. Ale nie ma żadnego ciągłego, zakrytego pokładu działowego, może być więc, wg ówczesnych standardów, co najwyżej korwetą. Niezbyt to oddaje jego potencjał w stosunku do innych okrętów, ale to problem który nieraz pojawia się w przypadku okrętów nowatorskich czy wręcz przełomowych. Nieco późniejsze pancerniki Gloire czy Warrior (ten drugi – w swoim czasie największy okręt wojenny świata!) były formalnie tylko fregatami, a przecież nie ulega wątpliwości, że były w stanie roznieść na strzępy dowolny trójpokładowy okręt liniowy I rangi...
Furieuse, french large corvette laid down 1854 (Engine 1855)
Displacement:
2 751 t light; 2 826 t standard; 3 270 t normal; 3 625 t full load
Dimensions: Length overall / water x beam x draught
262,99 ft / 234,15 ft x 46,03 ft x 21,19 ft (normal load)
80,16 m / 71,37 m x 14,03 m x 6,46 m
Armament:
7 - 80pdr guns in single mounts, 52,50lbs / 23,81kg shells, 1840 Model
Smoothbore shell guns in deck mounts
on centreline, evenly spread
Weight of broadside 368 lbs / 167 kg
Shells per gun, main battery: 100
Machinery:
Coal fired boilers, simple reciprocating steam engines,
Direct drive, 1 shaft, 2 503 ihp / 1 867 Kw = 13,00 kts
Range 2 000nm at 8,00 kts
Bunker at max displacement = 799 tons (100% coal)
Complement:
411
Cost:
£0,251 million / $1,003 million
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 21 tons, 0,6%
Machinery: 976 tons, 29,8%
Hull, fittings & equipment: 1 582 tons, 48,4%
Fuel, ammunition & stores: 519 tons, 15,9%
Miscellaneous weights: 172 tons, 5,3%
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
1 374 lbs / 623 Kg = 56,7 x 4,7 " / 120 mm shells or 0,3 torpedoes
Stability (Unstable if below 1.00): 1,27
Metacentric height 2,4 ft / 0,7 m
Roll period: 12,5 seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 100 %
- Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,06
Seaboat quality (Average = 1.00): 2,00
Hull form characteristics:
Hull has a flush deck
Block coefficient: 0,501
Length to Beam Ratio: 5,09 : 1
'Natural speed' for length: 15,30 kts
Power going to wave formation at top speed: 42 %
Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
Bow angle (Positive = bow angles forward): 46,50 degrees
Stern overhang: 10,96 ft / 3,34 m
Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
- Stem: 16,96 ft / 5,17 m
- Forecastle (21%): 14,99 ft / 4,57 m
- Mid (50%): 13,98 ft / 4,26 m
- Quarterdeck (14%): 15,45 ft / 4,71 m
- Stern: 15,94 ft / 4,86 m
- Average freeboard: 15,01 ft / 4,58 m
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 107,7%
- Above water (accommodation/working, high = better): 89,0%
Waterplane Area: 6 910 Square feet or 642 Square metres
Displacement factor (Displacement / loading): 143%
Structure weight / hull surface area: 128 lbs/sq ft or 623 Kg/sq metre
Hull strength (Relative):
- Cross-sectional: 0,98
- Longitudinal: 5,31
- Overall: 1,17
Hull space for machinery, storage, compartmentation is adequate
Room for accommodation and workspaces is cramped
Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather
