Działania na wodach Afryki wschodniej w październiku 1914 r.

10 października patrolujący rejon na północny zachód od Madagaskaru krążownik Generał Dwernicki natknął się na niemiecki krążownik Arminius, próbujący wydostać się na Ocean Indyjski. Na papierze okręt niemiecki miał przewagę, bowiem był niemal dwa razy większy (6056 ton, bliźniak Kaiserin Augusta) i uzbrojony aż w 12 dział 150 mm. (polski tylko w 8 Canetów). Na skutek jednak korzystniejszego rozmieszczenia uzbrojenia polskiego okrętu, przewaga Niemców w salwie burtowej wynosiła już tylko 6 do 5, a że polskie działa miały większą szybkostrzelność, to można mówić o wyrównanych siłach. Polski dowódca zdając sobie sprawę, że jego mniejszy okręt będzie bardziej odczuwał skutki walki burta w burtę, postanowił narzucić przeciwnikowi walkę manewrową, próbując ostrzeliwać go w miarę możliwości od dziobu bądź rufy. To się powiodło, na skutek minimalnie większej prędkości polskiego okrętu, który wprawdzie nominalnie był wolniejszy ale w 1904 r. otrzymał nowe maszyny i swoje 20 w. realnie był w stanie osiągnąć, w przeciwieństwie do mocno stafygowanego okrętu niemieckiego. Po dwóch godzinach często przerywanej wymiany ognia obydwie jednostki odniosły poważne uszkodzenia. Generał Dwernicki miał rozbite rufowe działo oraz radiostację, a także sporo uszkodzeń osprzętu. Arminius otrzymał kilka trafień w okolicach linii wodnej co spowodowało przechył i spadek prędkości do 14 w., miał też wytrącone z akcji 2 działa. Szczęśliwie, zanim na polskim krążowniku zniszczeniu uległa radiostacja, zdążono nadać meldunek o napotkaniu wrogiego okrętu. Odebrał go m.in. patrolujący w pobliżu niszczyciel Arkebuzer, który z pełną mocą maszyn pospieszył ku toczącej się bitwie. Gdy przybył na miejsce, szala zwycięstwa zaczynała się już wyraźnie przechylać na stronę polskiego krążownika, który w międzyczasie zadał kolejne uszkodzenia przeciwnikowi, który stracił kolejne 2 działa i miał pożar na śródokręciu. Pomoc niszczyciela okazała się jednak bardzo cenna, celnie wymierzona torpeda skróciła bowiem bój i zaoszczędziła stronie polskiej kolejnych strat. Niemcy walczyli bowiem dzielnie do końca i wcale nie zamierzali kapitulować.

25 października polskim szpiegom udało się zlokalizować kryjówkę niemieckiego krążownika Konigsberg, który po skrył się na rzece Rufidżi, celem naprawy maszyn po rejsie po Oceanie Indyjskim.  31 października podjęto próbę zlikwidowania krążownika przez niespodziewany atak torpedowców.  Niestety nocny atak nie powiódł się, torpedowiec Srogi wszedł na mieliznę i został zniszczony przez własną załogę by nie wpadł w ręce wroga, z kolei Twardy zdołał tylko odpalić niecelną torpedę w stronę transportowca Somali, po czym został odgoniony przez artylerię krążownika. Po tej akcji Konigsberga przesunięto jeszcze o 1 km w górę rzeki, co dodatkowo utrudniło wszelkie akcje przeciw niemu.