Trałowce bocznokołowe

Jak pamiętamy,  od 1915 r. u boku Royal Navy działa polska flota, w skład której na razie wchodzą transportowiec wodnosamolotów Mikołaj Kopernik ( http://springsharp.blogspot.com/2018/06/przebudowa-warsztatowca-mikoaj-kopernik.html ), zdobyczny monitor Odyn (http://springsharp.blogspot.com/2017/02/nowy-stary-monitor.html ) oraz 3 eskortowce typu Flower (http://springsharp.blogspot.com/2018/04/eskortowce.html ). Postanowiłem kontynuować ten nasz wkład w wysiłek wojenny aliantów, do czego przesłanką jest m.in. spora liczba dość przestarzałych okrętów które znajdują się wciąż w koloniach, i które wobec rozgromienia sił niemieckich na oceanach obecnie w zasadzie do niczego się są przydatne. Zatem ich załogi z powodzeniem można przenieść na nowe jednostki, znacznie przydatniejsze z punktu widzenia aktualnych potrzeb. Tym razem postanowiłem obsadzić naszymi załogami 4 trałowce typu Ascot. Są to niezwykle ciekawe jednostki, napędzane maszyną parową która porusza boczne koła łopatkowe (!). To dość spory anachronizm jak na czasy PWS, i nie do końca jest dla mnie jasne dlaczego taki rodzaj napędu postanowiono tu zastosować, ale mam nadzieję, że w toku dyskusji uda się motywy tej decyzji wyjaśnić. Być może chodzi o prostotę konstrukcji – wał napędzający koła łopatkowe znajduje się nad linią wodną, przez co nie trzeba konstruować wodoszczelnego wyjścia wału z kadłuba na zewnątrz. Z drugiej jednak strony – to było technologicznym problemem w połowie XIX w. (kiedy to z powodu nieszczelności w tym miejscu parę okrętów omal nie zatonęło), ale nie powinno nim być w zaawansowanym wieku XX... Może więc kwestia kosztów i szybkości produkcji okrętów z napędem bocznokołowym miała znaczenie (o ile w ogóle jest to tańsze i szybsze, bo prawdę mówiąc to nie wiem). W którejś z dyskusji na blogu przewijał się też motyw lepszej ponoć zwrotności bocznokołowca w stosunku do okrętu napędzanego śrubą.  Niezależnie od tego jak było, są to niezmiernie urocze okręty, dlatego postanowiłem, że po prostu muszę je mieć w swojej flocie ;)  
Co do uzbrojenia – część źródeł (Conway, Navypedia) podaje, iż jednostki te posiadały na uzbrojeniu 2 Hotchkissy kal. 57 mm i 2 działka 40 mm. Natomiast w wykazie flot załączonym do „Pierwszej wojny światowej na morzu” przypisano im posiadanie 2 dział kal. 76 mm. Jakkolwiek wydaje się, że Conway to źródło wiarygodniejsze, to jednak uważam, że dla tej wielkości okrętów bardziej pasują działa 76 mm (12-funtowe). 2 działka 57 mm to słabiutkie uzbrojenie, a możliwość przenoszenia dział 76 mm zdaje się potwierdzać przykład trałowców typu Hunt, które były nawet nieco mniejsze, a posiadały z pewnością po dwie 12-funtówki. Możemy więc założyć, że nawet jeśli trałowce typu Ascot w służbie Royal Navy posiadały jedynie 6-funtowe Hotchkissy, to te które obsadzone zostały przez polskie załogi, na specjalne życzenie naszej admiralicji, wyposażono jednak w działa 12-funtowe. Co do zaś działek plot, to ich rozmieszczenie stanowi moją radosną twórczość ;) Niestety, nie udało mi się na żadnym zdjęciu ani rysunku wypatrzyć ich rozmieszczenia, więc rozmieściłem je tam, gdzie było miejsce czyli na śródokręciu, przed kołami bocznymi.
Jako ciekawostkę dodam, że oryginalnie jednostki te miały mieć możliwość zabierania dwóch wodnosamolotów, które służyły by do wykrywania pól minowych z powietrza. Ostatecznie jednak tylko dwie jednostki (Eridge i Melton) otrzymały wyposażenie lotnicze, ale do faktycznego użycia przez nie wodnosamolotów nigdy nie doszło.
Myślę też, że przy tej okazji warto się zastanowić, jakie inne jednostki moglibyśmy jeszcze obsadzić? Dla ułatwienia rozważań na ten temat poniżej podaję listę okrętów które subiektywnie uznaję za chwilowo nieprzydatne, które tym samym mogły by dostarczyć załóg, wraz z podaniem liczebności załóg je obsadzających. Da to z grubsza wyobrażenie o dostępnym potencjale kadrowym jaki pozostaje do wykorzystania.

Pancerniki:
Zygmunt Stary (1896, 11450 ton, 4x305), załoga 553-719,
Mieszko I (1896, 8160 ton, 4x254), załoga 429-558,
Pancerniki obrony wybrzeża:
Władysław Jagiełło (1882/1901, 7427 ton, 4x254), załoga 399-520,
Kazimierz Jagiellończyk (1883/1902, 7427 ton, 4x254), załoga 399-520,
Krążowniki pancerne:
Siemowit (1895, 8054 tony, 2x254), załoga 424-552,
Zbigniew Oleśnicki (1896/1906, 8117 ton, 4x203), załoga 426-555,
Krążowniki:
Generał Dwernicki (1888/2904, 3584 tony, 8x152), załoga 231-301,
Merkury (1896, 2299 ton, 8x102), załoga 165-215,
Apollo (1896, 2299 ton, 8x102), załoga 165-215,
Krążownik szkolny:
Gryf (1898, 2682 tony, 4x152), załoga 186-242,
Krążownik torpedowy:
Cyklop (1892, 1570 ton, 2x75, 7wt457), załoga 124-162,
Kanonierki:
Odyseusz (1894, 1199 ton, 2x152), załoga 101-132,
Agamemnon (1893, 1199 ton, 2x152), załoga 101-132,
Gorgona (1899, 1680 ton, 2x203, 1x152), załoga 130-170,
Tytan (1902, 1680 ton, 2x203, 1x152), załoga 130-170,
Stawiacz min:
Admirał Dickmann (1881/1903, 2170 ton, 6x75, 400 min), załoga 158-206,
Razem: 4121-5369 osób.

Kosogon, polish minesweeper laid down 1915 (Engine 1916)

Displacement:
    703 t light; 723 t standard; 810 t normal; 879 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    245,67 ft / 243,18 ft x 29,00 ft x 6,99 ft (normal load)
    74,88 m / 74,12 m x 8,84 m  x 2,13 m

Armament:
      2 - 2,99" / 76,0 mm guns in single mounts, 13,39lbs / 6,07kg shells, 1893 Model
      Quick firing guns in deck mounts
      on centreline ends, evenly spread
      2 - 1,57" / 40,0 mm guns in single mounts, 1,95lbs / 0,88kg shells, 1914 Model
      Anti-aircraft guns in deck mounts
      on side, all amidships
    Weight of broadside 31 lbs / 14 kg
    Shells per gun, main battery: 200

Armour:
   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    0,79" / 20 mm          -                  -

Machinery:
    Coal fired boilers, simple reciprocating steam engines,
    Direct drive, 2 paddle wheels, 1 197 ihp / 893 Kw = 14,50 kts
    Range 5 660nm at 8,00 kts
    Bunker at max displacement = 156 tons (100% coal)

Complement:
    75 - 98

Cost:
    £0,078 million / $0,313 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 4 tons, 0,5%
    Armour: 2 tons, 0,3%
       - Belts: 0 tons, 0,0%
       - Torpedo bulkhead: 0 tons, 0,0%
       - Armament: 2 tons, 0,3%
       - Armour Deck: 0 tons, 0,0%
       - Conning Tower: 0 tons, 0,0%
    Machinery: 186 tons, 22,9%
    Hull, fittings & equipment: 511 tons, 63,2%
    Fuel, ammunition & stores: 106 tons, 13,1%
    Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      1 747 lbs / 793 Kg = 130,4 x 3,0 " / 76 mm shells or 0,8 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,13
    Metacentric height 1,0 ft / 0,3 m
    Roll period: 12,3 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 100 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,07
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 2,00

Hull form characteristics:
    Hull has low quarterdeck
    Block coefficient: 0,575
    Length to Beam Ratio: 8,38 : 1
    'Natural speed' for length: 15,59 kts
    Power going to wave formation at top speed: 39 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 0,00 degrees
    Stern overhang: 2,49 ft / 0,76 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        15,45 ft / 4,71 m
       - Forecastle (15%):    12,50 ft / 3,81 m
       - Mid (50%):        11,45 ft / 3,49 m
       - Quarterdeck (17%):    8,99 ft / 2,74 m (14,47 ft / 4,41 m before break)
       - Stern:        9,48 ft / 2,89 m
       - Average freeboard:    12,08 ft / 3,68 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 79,0%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 159,3%
    Waterplane Area: 5 039 Square feet or 468 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 200%
    Structure weight / hull surface area: 59 lbs/sq ft or 290 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 1,45
        - Longitudinal: 4,42
        - Overall: 1,62
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is excellent
    Room for accommodation and workspaces is excellent
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

Kosogon (1916)
Drakon (1916)
Mustel (1916)
Ostronos (1916)