sobota, 1 września 2018

"Ciężkie" kutry torpedowe

Miały być „bieda-kutry”, a wyszło coś całkiem przyzwoitego. Nazwałem sobie to cudo „ciężkim kutrem torpedowym” (w skrócie: CKT), bo jest dwa razy większe od dotychczasowych jednostek, i ma na uzbrojeniu 2 torpedy. Do tego dochodzi działko MacLeana (czy McCleana – bo zapomniałem jak się ten konstruktor nazywał) kal. 37 mm. Oczywiście, tak uzbrojone okręty nie są nadzwyczajnie szybkie, ale też nie powolne – osiągają bowiem ponad 32 w.  (oczywiście w ślizgu – jest to prędkość po korekcie o współczynnik 1,75 w stosunku do wyliczonej przez program). Napęd zapewniają silniki spalinowe, oraz dodatkowy silnik elektryczny, który może być użyty samodzielnie, do skrytego, cichego podejścia do celu na małej prędkości (np. w nocy). Okręty posiadają 3 śruby, z czego jedna jest napędzana silnikiem elektrycznym. Przewiduję dla tych jednostek pewną wielozadaniowość – jeśli by się nie sprawdziły jako ofensywne jednostki torpedowe, można by je używać np. jako kutry trałowe, małe ścigacze okrętów podwodnych )(po zamianie torped na bomby głębinowe) czy kutry dozorowe.



CKT-9, polish motor torpedo boat laid down 1917

Displacement:
    20 t light; 20 t standard; 23 t normal; 26 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    65,19 ft / 64,70 ft x 11,98 ft x 3,22 ft (normal load)
    19,87 m / 19,72 m x 3,65 m  x 0,98 m

Armament:
      1 - 1,46" / 37,0 mm guns in single mounts, 1,55lbs / 0,70kg shells, 1914 Model
      Quick firing gun in deck mount
      on centreline forward
    Weight of broadside 2 lbs / 1 kg
    Shells per gun, main battery: 400
    2 - 18,0" / 457 mm above water torpedoes

Machinery:
    Petrol Internal combustion generators plus batteries,
    Electric motors, 3 shafts, 620 shp / 462 Kw = 32,40 kts
    Range 230nm at 18,00 kts
    Bunker at max displacement = 5 tons

Complement:
    4 - 6

Cost:
    £0,005 million / $0,018 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 0 tons, 0,8%
    Machinery: 12 tons, 50,7%
    Hull, fittings & equipment: 6 tons, 23,5%
    Fuel, ammunition & stores: 4 tons, 16,5%
    Miscellaneous weights: 2 tons, 8,5%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      6 lbs / 3 Kg = 3,6 x 1,5 " / 37 mm shells or 0,1 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,17
    Metacentric height 0,3 ft / 0,1 m
    Roll period: 9,5 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 12 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,02
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 0,06

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,330
    Length to Beam Ratio: 5,40 : 1
    'Natural speed' for length: 8,04 kts
    Power going to wave formation at top speed: 79 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 7,00 degrees
    Stern overhang: 0,00 ft / 0,00 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        4,00 ft / 1,22 m
       - Forecastle (20%):    3,48 ft / 1,06 m
       - Mid (50%):        2,99 ft / 0,91 m
       - Quarterdeck (15%):    2,99 ft / 0,91 m
       - Stern:        2,49 ft / 0,76 m
       - Average freeboard:    3,16 ft / 0,96 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 180,0%
        - Above water (accommodation/working, high = better): -21,4%
    Waterplane Area: 474 Square feet or 44 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 48%
    Structure weight / hull surface area: 8 lbs/sq ft or 40 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,44
        - Longitudinal: 1,92
        - Overall: 0,51
    Caution: Hull subject to strain in open-sea
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is cramped
    Room for accommodation and workspaces is extremely poor
    Ship has quick, lively roll, not a steady gun platform
    Caution: Lacks seaworthiness - very limited seakeeping ability

CKT-9 (1917)
CKT-10 (1917)
CKT-11 (1917)
CKT-12 (1917)
CKT-13 (1917)
CKT-14 (1917)

25 komentarzy:

  1. Bardzo podoba mi się wcielenie w życie dyskutowanego przez nas konceptu! :) Absolutnie unikalny typ okrętu, nie mający odpowiedników, na ten czas, w światowych flotach. Ale jest to wynik bogatych, zebranych przez nas doświadczeń, gdyż w zakresie budowy kutrów torpedowych jesteśmy prekursorem w skali światowej (choć trzeba przyznać, że małe i bardzo szybkie jachty motorowe były także budowane w innych krajach, jeszcze przed 1914 r.). Kutry osiągają "więcej niż przyzwoitą" prędkość, a ich uzbrojenie można określić jako wręcz "porażające". Podoba mi się, zapożyczony bodaj z konstrukcji włoskich, silnik elektryczny do skrytego zbliżenia się do celu. Nie wiem, czy działko nie jest jednak zbyt ciężkie dla tej wielkości okrętu? Przewidywałem jego zastosowanie, ale wydawało mi się, że wyporność powinna być o niemal 50% większa. Może przy tej wielkości jednostkach ograniczymy się do, postulowanego przez Kolegę O'Cooleya, podwójnego 10,67 mm "Berdana-Nitro"? Gdyby zastosować je w pozostałych, proponowanych przez Ciebie rolach, to będą miały niepotrzebny "nadmiar mocy" siłowni. Wtedy można zastosować ciężkie, ale trwałe diesle, o znacznie zredukowanej mocy. Mam jeszcze wątpliwość, czy zastosowany współczynnik prędkości "ślizgowej" nie jest zbyt śmiały. Przyrównuję tu moc siłowni do bardzo zbliżonych brytyjskich kutrów 70-stopowych.
    ŁK

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Uważam, że działko 37 mm jest tu całkiem na miejscu. Słabsze uzbrojenie artyleryjskie rzuciłoby ten okręcik na pastwę zupełnie niepoważnych przeciwników, typu pomocniczy dozorowiec, trałowiec itp.
      Co się tyczy "współczynnika prędkości ślizgowej", to nie jest on zbyt wysoki. Moje doświadczenia (choć dotyczące trochę większych jednostek) mówią o wielkościach w granicach 1,98-2,68, w zależności od długości na KLW.

      JKS

      Usuń
    2. Czyżby oznaczało to zatem, że brytyjskie kutry 70-stopowe z nie posiadały zdolności pływania ślizgowego? Jest podobna moc siłowni i prędkość zaledwie 26 węzłów (piszę o pierwszej serii).
      ŁK

      Usuń
    3. Włoskie MAS-y były wolniejsze (pierwsze mogł robić zaledwie 21 węzłów), a mimo to kilka sukcesów zanotowały.

      Usuń
    4. Wartość rzeczonego współczynnika zawsze będzie dyskutowalna. Ja go swego czasu określiłem na podstawie symulacji faktycznego schnellboota (albo schnellbootów - już nie pamiętam). Ale że JKS wyszedł on jeszcze wyższy, to chyba nie przesadziłem ;) Co do działka - chyba nie stanowi ono aż takiego ciężaru, by się nie nadawało na uzbrojenie 23-tonowej jednostki (mimo, iż początkowo tak mi się wydawało, ale że program to puścił, to zostawiłem).

      Usuń
    5. Skoro obaj tak uważacie, to zostałem przekonany. Dobra prędkość i silne uzbrojenie artyleryjskie będą tu dodatkowym atutem.
      ŁK

      Usuń
    6. A więc okręt nie wzbudził jednak nadmiernych kontrowersji. Chyba faktycznie muszę skonstruować kuter 20-węzłowy, żeby rozpętała się burza ;)

      Usuń
    7. Wspaniale, czyli rozwojowa wersja "Moskita" a nie jakiś mikrotorpedowiec (gdybyśmy chcieli konstrukcje z ML wyprowadzić). Silnik elektryczny można zastąpić silnikiem benzynowym małej mocy z wydechem skierowanym do zbiornika z wodą i dopiero za burtę (tłumik wodny) Działko ma masę tylko 130kg (lufa z zamkiem) i tylko ciężar mocowań trzeba dodać, ale to konstrukcyjnie część nadbudówki będzie. Mimo takiej armaty na pokładzie, sądzę że przydały by się jeszcze ze 2 km lub ckm.

      Usuń
    8. Z jednostek typu "ML" też da się wyprowadzić ciekawy "torpedowiec motorowy". Mimo wszystko zachęcam do próby również w tym kierunku. Prędkość maksymalna będzie mniejsza, ale z pewnością zyska na tym dzielność morska jednostki. Mam również wątpliwość, z racji "skokowego" wzrostu wyporności, czy zaprezentowane okręty mogą być traktowane, jako wersja rozwojowa "Moskita". Jeśli tak, to tylko na zasadzie zbudowania ich w oparciu o tę samą (ogólnie)ideę.
      ŁK

      Usuń
    9. Większe wymiary to i wyporność większa by unieść mocniejsze uzbrojenie. A przy okazji, zastanawiam się nad uzbrojeniem tych kutrów we włoskie działka 25mm. Vickers-Terni zasilany taśmą, 50kg, 150s/min i FIAT-Revelli zasilany magazynkiem, 240s/min, obydwa Model 1916 czyli już są dostępne.

      Usuń
    10. Od początku optowałem za działkiem 25 mm, tyle, że miałem na uwadze własną, lżejszą wersję McLeana. Wtedy również można zastosować wygodne zasilanie 5-nabojową obejmą. Ale skoro te 37 mm to nie za ciężko... :) Inna sprawa, że przyszłościowo można pomyśleć o wprowadzeniu najlżejszych działek 20 - 25 mm.
      ŁK

      Usuń
    11. Włosi chcieli sprzedawać F-R aliantom, ale V-T (brytyjczycy) zarzucił im naruszenie praw patentowych (niesłusznie, odmienne zasilanie) i wspominali też o Deklaracji Petersburskiej (ha, ha), no i mieli swoje cięższe działka lotnicze 37-40mm (Vickers), ot walka konkurentów oferujących podobny produkt. Francuzi z kolei nie byli zainteresowani tak małym kalibrem i podnosili problem zbyt czułego zapalnika.

      Usuń
    12. Wracając do tematu "współczynnika prędkości ślizgowej" Jest on zależny od wartości "powierzchni zmoczonej", czyli powierzchni kadłuba stykającej się z wodą oraz wyporności i długości okrętu na linii wodnej. Podczas ślizgu - normalnie podwodna - część kadłuba wynurza się, powierzchnia zmoczona się zmniejsza, a co za tym idzie zmniejszają się również opory tarcia. Bardziej skomplikowana jest kwestia oporów falowych. Wynurzenie się części kadłuba chwilowo zmniejsza wyporność, a więc i opory falowe, ale powoduje też skrócenie linii wodnej, zwiększając te opory. Dokładne określenie omawianego współczynnika jest możliwe tylko na podstawie skomplikowanych obliczeń, dla każdej konkretnej jednostki osobno. Podane przeze mnie wartości 1,98-2,68 wynikają z analizy realnych konstrukcji o wypornościach w granicach 38-100 tn. Opracowany przez Autora kuter CKT-9 jest mniejszy, stąd współczynnik 1,75 wygląda wiarygodnie.

      JKS

      Usuń
  2. Tym oto sposobem dorobiliśmy się całego dywizjonu udanych kutrów torpedowych. W kolejnych latach i dekadach ulepszone kadłuby i mocniejsze silniki (uzbrojenie jest tu sprawą drugorzędną) dadzą coraz lepsze typy.

    OdpowiedzUsuń
  3. Nie bardzo rozumiem sens uzbrajania tych kutrów w działka. W przypadku spotkania np. wrogiego niszczyciela takie uzbrojenie nie pomoże. Broń artyleryjska na kutrach ma sens tylko w przypadku spodziewanych walk z kutrami wroga. Wówczas zgoda – działka, i to jak największego kalibru, są kluczowe. Ale na razie nie zanosi się na takie starcia.
    H_Babbock

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W tym samym czasie zaczynają wchodzić do służby niemieckie kutry torpedowe typów "L" oraz ścigacze okrętów podwodnych typów "UZ". Jednostki te operowały w realu na Morzu Północnym, ale tu możemy założyć, że są obecne także na Bałtyku.
      ŁK

      Usuń
  4. Przy spotkaniu z dużym niszczycielem można tylko puścić torpedy i uciekać ale sporo było małych torpedowców o wyporności 100-200t, prędkości 20-25w i uzbrojonych w 1-2 działa 5cm, pływających jako eskortowce i dozorowce, a KT w pojedynkę raczej nie pływają. Ostrzelanie sterówki na atakowanym statku nie pomoże mu w manewrach unikowych.

    OdpowiedzUsuń
  5. Kuter wyposażony w silnik elektryczny może w nocy się zbliżyć do celu niezauważony, może też wpłynąć tam, gdzie z powodu małej głębokości, min czy innych przeszkód niszczyciel nie dotrze, nawet do samego brzegu lub całe kilometry wgłąb rzeki... Hmmm... Jakby to wykorzystać? Zbudować kuter desantowy i wspierający. Mamy już podobne na rzekach. Kuter desantowy jest środkiem transportu dla drużyny komandosów, a kuter wspierający jest uzbrojony w działko i moździerz. Niemcy mają już całkiem rozwiniętą obronę wybrzeża, więc trzeba uciec się do działań specjalnych. Właściwie nie myślę o rajdzie komandosów w najbliższych miesiącach; ale w czasie, gdy Niemcy będą się walić (a może i Rosja, Niemcy są już skazane na klęskę, Rosję jeszcze możemy uratować, jeśli zdecydujemy się na znaczne odejście od historii rzeczywistej), porządek po wschodniej stronie Łaby musimy ustalić siłą. Wtedy nagłe uderzenia w miejscu, w którym nieprzyjaciel się nie spodziewa będą nie do przecenienia.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Myślę, że działko znacznie zwiększa uniwersalność jednostki. Zawsze można bowiem natknąć się na cel nie warty torpedy (pomocniczy dozorowiec, mały kabotażowiec czy wręcz żaglowiec) z którego można zrobić sito za pomocą działka. Poza tym - Niemcy zapewne wkrótce dorobią sie własnych kutrów, do których zwalczania uzbrojenie artyleryjskie będzie również przydatne.

      Usuń
    2. Co do działań komandosów - nie wiem czy jak na realia PWS to nie nazybyt wyprzedzające swoje czasy? No ale może się mylę, średnio się orientuję w tych kwestiach.

      Usuń
    3. Pierwszy rajd brytyjski na Zeebrugge i Ostendę odbył się 23 kwietnia 1918 roku.
      ŁK

      Usuń
    4. Dodać też należy działania "komandosów frontowych". Wojna okopowa udowodniła małą skuteczność i wielką kosztochłonność operacji masowych. Wiec pojawiły się (w wojskach belgijskich, austro-węgierskich i innych stron) pododdziały szturmowe o dużej samodzielności i sile ognia uzbrojone w ręczne i lekkie karabiny maszynowe, strzelby, karabiny samopowtarzalne, pistolety szturmowe, granaty i noże (a w 1918 r. nawet pistolety maszynowe). Zaczęto traktować małe, ruchliwe, dobrze uzbrojone i wyszkolone grupy jako jednostki zdolne do samodzielnego wykonania zadania, nie jako część korpusu.

      Usuń
    5. Ja trochę inaczej wyobrażam sobie działania komandosów, niż taki szturm kilkusetosobowego oddziału, jaki miał miejsce w Zeebrugge. Bardziej skrycie, małymi grupkami, z zaskoczenia i bez robienia zbytniego rejwachu ;)

      Usuń
    6. Taką "super-wielkoformatową" akcję proponuję zrobić na Gdańsk, dokładnie w przededniu zawieszenia broni. Wszystko, co wpadnie nam w ręce na pochylniach i nabrzeżach jest nasze, gdyż zdobyte jeszcze w trakcie wojny. I żadni Angole nie będą partycypować w podziale tego łupu! :)
      ŁK

      Usuń
    7. Dobry pomysł, zapamiętam i użyję w odpowiednim momencie :)

      Usuń