czwartek, 13 listopada 2025

Krążownik pancerny transportujący okręty podwodne

Dziś okręt niezwykły, nawet jak na standardy tego bloga. Do tego – to autentyczny projekt z epoki, najprawdopodobniej z 1904 r., opracowany przez Vickersa, noszący nr 128. Jednostkę właściwie trudno sklasyfikować. Okręt został opisany jako „Swift Ship for Carrying Submarines”, więc możemy go roboczo określić jako transportowiec okrętów podwodnych, jakkolwiek koślawo to brzmi.
Okręt powstał na z grubsza niezmienionym kadłubie krążownika pancernego. I w zasadzie nim pozostał, bowiem zachował solidne opancerzenie, prędkość oraz uzbrojenie w ciężkie armaty kal. 234 mm. Tym co stanowi o jego niezwykłości jest możliwość przenoszenia dwóch okrętów podwodnych typu A. Do ich obsługi okręt wykorzystuje powiększone dźwigi typu „goose neck” (gęsia szyja), wcześniej zastosowane na HMS Vulcan. Okręt miałby też posiadać warsztaty naprawcze oraz magazyny wyposażenia. 
Najciekawsza jednak jest kwestia przeznaczenia okrętu. Nie znalazłem faktycznego uzasadnienia, ale kształt jednostki podsuwa mi myśl, iż miałby to być okręt, który umożliwi dostarczenie okrętów podwodnych w rejon bitwy i użycie ich w jej trakcie przeciwko wrogiej flocie liniowej. Wskazują na to cechy okrętu (prędkość, pancerz, artyleria) które są na poziomie jednostki bojowej. Możliwe, że okręt miałby poruszać się niezależnie od własnych sił głównych, gdzieś przed nimi i „pozostawić” swoje okręty podwodne na spodziewanej trasie wrogiej floty, a po skończonej bitwie podjąć je z powrotem na pokład. Gdyby chodziło o zwykły transportowiec czy warsztatowiec, bez funkcji bojowej, nie było by potrzeby nadawania mu takich charakterystyk. Oczywiście, użyteczność jednostki w ramach floty byłaby dość dyskusyjna, ale nawet jeśli użycie OP okazało by się klapą, to okręt i tak mógłby występować jako zwykły krążownik pancerny. 









 

Shovell, british armoured cruiser carrying submarines laid down 1904 (Engine 1906)

Displacement:
    13 127 t light; 13 652 t standard; 15 663 t normal; 17 272 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    510,50 ft / 510,01 ft x 77,00 ft x 27,00 ft (normal load)
    155,60 m / 155,45 m x 23,47 m  x 8,23 m

Armament:
      4 - 9,21" / 234 mm guns (2x2 guns), 390,95lbs / 177,33kg shells, 1901 Model
      Breech loading guns in turrets (on barbettes)
      on centreline ends, evenly spread
      8 - 7,48" / 190 mm guns in single mounts, 209,28lbs / 94,93kg shells, 1903 Model
      Breech loading guns in deck mounts 
      on side, all amidships
      4 - 2,99" / 76,0 mm guns in single mounts, 13,39lbs / 6,07kg shells, 1894 Model
      Quick firing guns in deck mounts 
      on centreline ends, evenly spread, all raised mounts - superfiring
      16 - 2,99" / 76,0 mm guns in single mounts, 13,39lbs / 6,07kg shells, 1894 Model
      Quick firing guns in deck mounts 
      on side ends, evenly spread, 12 raised mounts - superfiring
    Weight of broadside 3 506 lbs / 1 590 kg
    Shells per gun, main battery: 100
    5 - 18,0" / 457 mm submerged torpedo tubes

Armour:
   - Belts:        Width (max)    Length (avg)        Height (avg)
    Main:    7,01" / 178 mm    245,60 ft / 74,86 m    10,01 ft / 3,05 m
    Ends:    4,02" / 102 mm    256,43 ft / 78,16 m    10,01 ft / 3,05 m
      7,97 ft / 2,43 m Unarmoured ends
    Upper:    5,98" / 152 mm    204,82 ft / 62,43 m    8,46 ft / 2,58 m
      Main Belt covers 74% of normal length
      Main belt does not fully cover magazines and engineering spaces

   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    7,99" / 203 mm    7,01" / 178 mm        7,01" / 178 mm
    2nd:    1,50" / 38 mm    0,98" / 25 mm              -

   - Armour deck: 1,85" / 47 mm, Conning tower: 10,00" / 254 mm

Machinery:
    Coal fired boilers, complex reciprocating steam engines, 
    Direct drive, 2 shafts, 30 757 ihp / 22 945 Kw = 22,50 kts
    Range 5 800nm at 14,00 kts
    Bunker at max displacement = 3 620 tons (100% coal)

Complement:
    699 - 910

Cost:
    £1,443 million / $5,771 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 438 tons, 2,8%
    Armour: 3 254 tons, 20,8%
       - Belts: 1 692 tons, 10,8%
       - Torpedo bulkhead: 0 tons, 0,0%
       - Armament: 518 tons, 3,3%
       - Armour Deck: 910 tons, 5,8%
       - Conning Tower: 135 tons, 0,9%
    Machinery: 4 394 tons, 28,1%
    Hull, fittings & equipment: 4 681 tons, 29,9%
    Fuel, ammunition & stores: 2 536 tons, 16,2%
    Miscellaneous weights: 360 tons, 2,3%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      11 453 lbs / 5 195 Kg = 29,3 x 9,2 " / 234 mm shells or 1,5 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,34
    Metacentric height 5,7 ft / 1,7 m
    Roll period: 13,5 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 80 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,26
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,59

Hull form characteristics:
    Hull has rise forward of midbreak
    Block coefficient: 0,517
    Length to Beam Ratio: 6,62 : 1
    'Natural speed' for length: 22,58 kts
    Power going to wave formation at top speed: 48 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): -30,00 degrees
    Stern overhang: 0,49 ft / 0,15 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        26,44 ft / 8,06 m
       - Forecastle (21%):    23,95 ft / 7,30 m
       - Mid (33%):        22,44 ft / 6,84 m (14,47 ft / 4,41 m aft of break)
       - Quarterdeck (15%):    16,47 ft / 5,02 m
       - Stern:        17,45 ft / 5,32 m
       - Average freeboard:    18,61 ft / 5,67 m

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 120,1%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 122,3%
    Waterplane Area: 26 577 Square feet or 2 469 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 98%
    Structure weight / hull surface area: 117 lbs/sq ft or 573 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,95
        - Longitudinal: 1,73
        - Overall: 1,01
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is cramped
    Room for accommodation and workspaces is excellent
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

2 A class submarines 

1 komentarz:

  1. Skoro były okręty-nosiciele małych torpedowców (np. "Foudre"), to dlaczego nie mogłoby być analogicznych jednostek do przenoszenia niewielkich okrętów podwodnych? Dla mnie najbardziej zadziwiające jest to, że ten niezwykły ładunek zdaje się nijak nie upośledzać krążowniczych charakterystyk okrętu. Ciekawy byłby w latach PWS (jeśli udałoby się zamaskować to dodatkowe uzbrojenie!) krążownik pomocniczy-rajder, który miałby na uzbrojeniu taki okręcik podwodny + np. 2 szybkobieżne ścigacze torpedowe. Myślę, że Niemcy mieli techniczne możliwości stworzenia takiej hybrydy.
    ŁK

    OdpowiedzUsuń