"Lotniskowiec" szkolny

Dziś kolejne wcielenie znanego Wam już dobrze okrętu, który pojawiał się na blogu już bodajże 3 razy. A jest nim Admirał Lesowski - zbudowany w 1884 r. jako krążownik pancernopokładowy z ożaglowaniem barkentyny, zmodernizowany w 1896 r. i ostatecznie przebudowany na stawiacz min w 1909 r. W wyniku kolejnej przebudowy ten niemłody już okręt stał się… eksperymentalno-szkolnym „lotniskowcem”.

Uzasadnieniem powstania takiej jednostki jest dynamiczny w czasie wojny rozwój lotnictwa i żywiołowe w tym czasie poszukiwanie optymalnego sposobu wpasowania go w działania marynarki wojennej. To wszystko powoduje konieczność przetestowania w praktyce poszczególnych rozwiązań, co de facto oznacza budowę odpowiedniej do tego celi jednostki.

Pomysł okrętu nie jest tak bardzo absurdalny, jakby się mogło na pierwszy rzut oka wydawać. Inspiracją był bowiem autentyczny projekt przebudowania w Rosji przed pierwszą wojną światową starego monitora Admirał Łazariew na okręt lotniczy. A była to jednostka, wydawało by się, do tego celu nie nadająca się w ogóle. Była bowiem stara (wodowana w 1867 r.!), niewielka (3800 ton wyporności), i o mizernych z punktu widzenia funkcji okrętu lotniczego wymiarach (78 m x 13 m). Dodatkowo – jak na monitor przystało – miała dramatycznie niską wolną burtę. A mimo tego wszystkiego planowano wyposażyć ją w ciągły pokład lotniczy, 2 windy i hangar na 10 (!) maszyn.

Ja aż tak wygórowanych oczekiwań w stosunku do naszego quasi-lotniskowca nie mam. Ma to być jednostka eksperymentalna, służąca do praktycznego przetestowania możliwości startu i lądowania samolotów kołowych z pokładu okrętu i ewentualnie szkolna – mająca pozwolić w przyszłości kształcenie pilotów morskich w operacjach lotniczych z pokładów okrętów. Stąd stałej grupy lotniczej okręt nie posiada a jedynie może przyjmować pojedyncze maszyny na czas prowadzenia operacji lotniczych. Zasadniczo nie ma też hangaru – samoloty (w ilości kilku sztuk) można doraźnie przechowywać pod pokładem lotniczym, który jest posadowiony na lekkiej , ażurowej konstrukcji nad pokładem głównym. Przemieszczanie samolotów między pokładem lotniczym a „hangarem” odbywa się za pomoc pojedynczej windy napędzanej elektrycznie. Całość wyposażenia pokładu lotniczego sprowadza się do najprostszych urządzeń wspomagających prowadzenie operacji lotniczych (liny, siatki hamujące, wózki do startu łodzi latających itp.).

Zgodnie z założeniami, zakres przebudowy był tak ograniczony, jak to tylko możliwe. Nie ingerowano niemal w ogóle w kadłub, skutkiem czego, gdyby ktoś się uparł, okręt teoretycznie nadal może stawiać miny. Jedynie ich ilość w takim wypadku będzie o tyle mniejsza, ile miejsca trzeba było wygospodarować na magazyny paliwa i części dla samolotów. Oprócz tego, z oczywistych względów trzeba było zmodyfikować kształt przewodów kominowych. Teraz kominy wyprowadzono po dwa na każdą z burt, tuż za pomostem.

Uzbrojenie artyleryjskie jednostki jest symboliczne i składa się z 4 dział kal. 75 mm umiejscowionych dość nietypowo jak na okręt lotniczy, bo w kadłubowych kazamatach po działach kal. 152 mm. W zasadzie ma ono jedynie podkreślić przynależność okrętu do marynarki wojennej, bo jego działań w obliczu jakichkolwiek sił wroga i tak nie przewiduję. Zdziwienie być może budzi zachowanie burtowych sponsonów (oprócz dwu na śródokręciu) noszących swego czasu działa kal. 152 mm. Na chwilę obecną pozostają wprawdzie puste, ale nie wykluczam, że w przyszłości mogą się na nich pojawić lekkie działka plot. 

Admirał Lesowski, polish training aircraft carrier laid down 1882 (Engine 1896)

Displacement:
    3 574 t light; 3 660 t standard; 4 020 t normal; 4 309 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    293,27 ft / 290,78 ft x 44,82 ft x 20,11 ft (normal load)
    89,39 m / 88,63 m x 13,66 m  x 6,13 m

Armament:
      4 - 2,95" / 75,0 mm guns in single mounts, 12,87lbs / 5,84kg shells, 1891 Model
      Quick firing guns in casemate mounts
      on side, all amidships
    Weight of broadside 51 lbs / 23 kg
    Shells per gun, main battery: 200

Armour:
   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    4,72" / 120 mm          -                  -

   - Armour deck: 1,77" / 45 mm

Machinery:
    Coal fired boilers, simple reciprocating steam engines,
    Direct drive, 2 shafts, 7 598 ihp / 5 668 Kw = 18,50 kts
    Range 5 000nm at 9,00 kts
    Bunker at max displacement = 649 tons (100% coal)

Complement:
    252 - 328

Cost:
    £0,326 million / $1,303 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 6 tons, 0,2%
    Armour: 323 tons, 8,0%
       - Belts: 0 tons, 0,0%
       - Torpedo bulkhead: 0 tons, 0,0%
       - Armament: 28 tons, 0,7%
       - Armour Deck: 294 tons, 7,3%
       - Conning Tower: 0 tons, 0,0%
    Machinery: 1 394 tons, 34,7%
    Hull, fittings & equipment: 1 438 tons, 35,8%
    Fuel, ammunition & stores: 447 tons, 11,1%
    Miscellaneous weights: 413 tons, 10,3%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      2 424 lbs / 1 099 Kg = 213,9 x 3,0 " / 75 mm shells or 0,6 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,17
    Metacentric height 2,0 ft / 0,6 m
    Roll period: 13,3 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 96 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,02
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,89

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,537
    Length to Beam Ratio: 6,49 : 1
    'Natural speed' for length: 17,05 kts
    Power going to wave formation at top speed: 53 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 51
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 0,00 degrees
    Stern overhang: 2,49 ft / 0,76 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        19,46 ft / 5,93 m
       - Forecastle (22%):    15,94 ft / 4,86 m
       - Mid (50%):        14,96 ft / 4,56 m
       - Quarterdeck (18%):    15,45 ft / 4,71 m
       - Stern:        15,94 ft / 4,86 m
       - Average freeboard:    15,84 ft / 4,83 m

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 125,0%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 104,0%
    Waterplane Area: 8 984 Square feet or 835 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 112%
    Structure weight / hull surface area: 90 lbs/sq ft or 441 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 1,08
        - Longitudinal: 3,98
        - Overall: 1,23
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is cramped
    Room for accommodation and workspaces is adequate
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather