Okręt szkolny Gorgon

 Norwegia przed PWS zamówiła w Wielkiej Brytanii kolejne dwa pancerniki obrony wybrzeża. Okręty, pod które stępki położono w 1913 r. nie zostały oczywiście dostarczone zamawiającemu i ostatecznie zostały odkupione przez brytyjską admiralicję, przystosowane do roli monitorów (m. in. przez montaż bąbli oraz modyfikacje artylerii) i wcielone do Royal Navy jako Gorgon i Glatton. Z dwójki wojnę przetrwał tylko Gorgon, gdyż Glatton wyleciał w powietrze w Dover we wrześniu 1918 r. Ale i jemu nie była pisana długa służba gdyż już w 1921 r. przeznaczono go do roli okrętu-celu, na którym dokonywano m.i n. prób podwodnych eksplozji (mimo iż zainteresowanie kupnem wyrażały np. Rumunia, Peru czy Argentyna). Postanowiłem „uratować” ten sympatyczny okręt od tak smutnego końca i przebudować go na jednostkę szkolną artylerii. W tym celu przewidziałem kilka zmian. Przede wszystkim, z uwagi na postanowienia zawartego w 1922 r. Traktatu Waszyngtońskiego, usunięte zostały działa 234 mm które zastąpiono podwójnymi wieżami dział 203 mm. Ma to dwojakie uzasadnianie. Po pierwsze w myśl traktatu, jednostka z działami powyżej 203 mm niejako automatycznie stawała się „pancernikiem” (capital ship) i obciążała limit wyporności tej klasy okrętów, co było by nie do zaakceptowania. Po drugie – traktat ustanawiał kaliber 203 mm jako maksymalny dla krążowników i jednocześnie generalnie zakazywał budowy pancerników, przez co należało się spodziewać budowy licznych krążowników z artylerią 203 mm (co też w istocie nastąpiło), a zatem okręt szkolny z taką artylerią byłby jak najbardziej na miejscu i bardziej przydatny w tej roli, niż posiadający działa 234 mm nie używane na innych okrętach. Poza tą zmianą zlikwidowano burtowe wieże dział 152 mm, a w ich miejsce powiększono nadbudówkę, w której zlokalizowano pomieszczenia dla kursantów. Usunięcie tych wież było podyktowane także oficjalną (choć najprawdopodobniej nie do końca prawdziwą) wersją przyczyn utraty Glattona, zgodnie z którą do eksplozji na nim doszło na skutek bliskiego sąsiedztwa komór amunicyjnych wież dział kal. 152 mm i kotłowni okrętu. Ponadto na okręcie dokonano jeszcze paru drobnych modyfikacji w zakresie artylerii średniej i plot (montaż dział szybkostrzelnych kal. 120 mm oraz przeciwlotniczych 3-calówek i 2-funtówek kal. 40 mm). Działa kal 203 mm zostały rozmieszczone w nowych wieżach, podobnych do tych, jakie montowano na krążownikach ciężkich Royal Navy. Natomiast zachowano dotychczasowe opancerzenie kadłuba, barbet, 2 wieże 6-calówek oraz bąble przeciwtorpedowe. 

Gogron, british training gunnery ship laid down 1913 (Engine 1914), rebuilt 1923

Displacement:
    5 208 t light; 5 443 t standard; 5 703 t normal; 5 912 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    310,01 ft / 309,02 ft x 54,99 ft (Bulges 73,49 ft) x 16,01 ft (normal load)
    94,49 m / 94,19 m x 16,76 m (Bulges 22,40 m)  x 4,88 m

Armament:
      4 - 7,99" / 203 mm guns (2x2 guns), 255,24lbs / 115,78kg shells, 1923 Model
      Breech loading guns in turrets (on barbettes)
      on centreline ends, evenly spread
      2 - 5,98" / 152 mm guns in single mounts, 107,15lbs / 48,60kg shells, 1913 Model
      Breech loading guns in turrets (on barbettes)
      on centreline ends, evenly spread, all raised mounts
      2 - 4,72" / 120 mm guns in single mounts, 52,72lbs / 23,91kg shells, 1918 Model
      Quick firing guns in deck mounts
      on side, all amidships, all raised mounts - superfiring
      2 - 2,99" / 76,0 mm guns in single mounts, 13,39lbs / 6,07kg shells, 1913 Model
      Anti-aircraft guns in deck mounts
      on centreline ends, evenly spread, all raised mounts
      4 - 1,57" / 40,0 mm guns in single mounts, 1,95lbs / 0,88kg shells, 1914 Model
      Anti-aircraft guns in deck mounts
      on side, all amidships, all raised mounts - superfiring
    Weight of broadside 1 375 lbs / 624 kg
    Shells per gun, main battery: 150

Armour:
   - Belts:        Width (max)    Length (avg)        Height (avg)
    Main:    7,01" / 178 mm    131,99 ft / 40,23 m    8,76 ft / 2,67 m
    Ends:    3,50" / 89 mm    135,01 ft / 41,15 m    8,76 ft / 2,67 m
      42,03 ft / 12,81 m Unarmoured ends
    Upper:    4,02" / 102 mm      91,99 ft / 28,04 m    7,97 ft / 2,43 m
      Main Belt covers 66% of normal length

   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    0,98" / 25 mm    0,98" / 25 mm        7,99" / 203 mm
    2nd:    0,98" / 25 mm    0,98" / 25 mm        5,98" / 152 mm
    3rd:    0,98" / 25 mm    0,98" / 25 mm              -
    5th:    0,51" / 13 mm          -                  -

   - Armour deck: 2,01" / 51 mm, Conning tower: 7,99" / 203 mm

Machinery:
    Coal and oil fired boilers, complex reciprocating steam engines,
    Direct drive, 2 shafts, 2 574 ihp / 1 920 Kw = 13,00 kts
    Range 2 700nm at 11,00 kts
    Bunker at max displacement = 469 tons (68% coal)

Complement:
    327 - 426

Cost:
    £0,381 million / $1,526 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 172 tons, 3,0%
    Armour: 1 487 tons, 26,1%
       - Belts: 724 tons, 12,7%
       - Torpedo bulkhead: 0 tons, 0,0%
       - Armament: 268 tons, 4,7%
       - Armour Deck: 440 tons, 7,7%
       - Conning Tower: 55 tons, 1,0%
    Machinery: 164 tons, 2,9%
    Hull, fittings & equipment: 3 385 tons, 59,3%
    Fuel, ammunition & stores: 495 tons, 8,7%
    Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      16 977 lbs / 7 701 Kg = 66,5 x 8,0 " / 203 mm shells or 5,1 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,29
    Metacentric height 3,2 ft / 1,0 m
    Roll period: 17,2 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 80 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,16
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,61

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,549
    Length to Beam Ratio: 4,20 : 1
    'Natural speed' for length: 17,58 kts
    Power going to wave formation at top speed: 37 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): -4,00 degrees
    Stern overhang: 0,98 ft / 0,30 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        14,96 ft / 4,56 m
       - Forecastle (22%):    13,98 ft / 4,26 m
       - Mid (50%):        12,96 ft / 3,95 m
       - Quarterdeck (22%):    12,96 ft / 3,95 m
       - Stern:        13,98 ft / 4,26 m
       - Average freeboard:    13,52 ft / 4,12 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 34,1%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 91,2%
    Waterplane Area: 11 848 Square feet or 1 101 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 179%
    Structure weight / hull surface area: 185 lbs/sq ft or 901 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 1,70
        - Longitudinal: 4,05
        - Overall: 1,86
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is excellent
    Room for accommodation and workspaces is adequate
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather