Pomocnicze patrolowce

W toku trwającej już ponad rok wojny nasze siły morskie na Hajnanie poniosły istotne straty. Dotknęły one również sił lekkich, zapewniających stały dozór na akwenach bezpośrednio przyległych do wyspy. W toku działań bojowych, jak pamiętamy, zatonęły kanonierki Perun i Kraken, kanonierki torpedowe Orion i Talos, niszczyciele Tornado, Halny i Monsun (ponadto Piorun i Bryza zostały uszkodzone), oraz torpedowiec Sęp. W sztormie zatonął patrolowiec Czajka, natomiast jego bliźniak – Kormoran wskutek błędu nawigacyjnego wszedł na skały i raczej nie będzie się go dało uratować. Tymczasem potrzeby w zakresie sił patrolowych wcale się nie zmniejszyły, a wręcz przeciwnie – upadek Port Artura pozwalał domniemywać wzrostu „zainteresowania” wyspą ze strony floty japońskiej. W tej sytuacji postanowiono sięgnąć po środek znany i stosowany od wieków – czyli zmobilizować jednostki cywilne. Jako pomocnicze patrolowce na listę floty wciągnięte zostały cztery niewielkie frachtowce należące do lokalnego armatora. W służbie wojennej zachowały swoje chińskie nazwy: Puqian, Yubao, Haiwei i Nantan. Jako uzbrojenie otrzymały po jednym starym dziale kal. 107 mm, pochodzącym z uszkodzonego stawiacza min Bałtyk, a także po jednym działku szybkostrzelnym kal. 47 mm (z uszkodzonego patrolowca Kormoran lub z ww. stawiacza min). 

 Puqian, polish auxiliary patrol boat laid down 1899, mobilized 1905

Displacement:
    638 t light; 655 t standard; 700 t normal; 736 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    151,67 ft / 141,21 ft x 27,30 ft x 10,01 ft (normal load)
    46,23 m / 43,04 m x 8,32 m  x 3,05 m

Armament:
      1 - 4,21" / 107 mm guns in single mounts, 24,48lbs / 11,10kg shells, 1867 Model
      Breech loading gun in deck mount
      on centreline forward
      1 - 1,85" / 47,0 mm guns in single mounts, 2,88lbs / 1,31kg shells, 1884 Model
      Quick firing gun in deck mount
      on centreline aft
    Weight of broadside 27 lbs / 12 kg
    Shells per gun, main battery: 150

Machinery:
    Coal fired boilers, simple reciprocating steam engines,
    Direct drive, 1 shaft, 319 ihp / 238 Kw = 10,00 kts
    Range 3 500nm at 7,00 kts
    Bunker at max displacement = 81 tons (100% coal)

Complement:
    67 - 88

Cost:
    £0,033 million / $0,133 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 3 tons, 0,5%
    Machinery: 57 tons, 8,1%
    Hull, fittings & equipment: 578 tons, 82,6%
    Fuel, ammunition & stores: 62 tons, 8,8%
    Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      2 207 lbs / 1 001 Kg = 59,0 x 4,2 " / 107 mm shells or 1,9 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,13
    Metacentric height 0,9 ft / 0,3 m
    Roll period: 12,1 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 100 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,05
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 2,00

Hull form characteristics:
    Hull has raised forecastle
    Block coefficient: 0,635
    Length to Beam Ratio: 5,17 : 1
    'Natural speed' for length: 11,88 kts
    Power going to wave formation at top speed: 44 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 0,00 degrees
    Stern overhang: 10,47 ft / 3,19 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        14,96 ft / 4,56 m
       - Forecastle (15%):    11,98 ft / 3,65 m (8,46 ft / 2,58 m aft of break)
       - Mid (50%):        6,99 ft / 2,13 m
       - Quarterdeck (12%):    7,97 ft / 2,43 m
       - Stern:        9,97 ft / 3,04 m
       - Average freeboard:    8,59 ft / 2,62 m

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 31,8%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 61,9%
    Waterplane Area: 2 865 Square feet or 266 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 496%
    Structure weight / hull surface area: 128 lbs/sq ft or 623 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 3,38
        - Longitudinal: 12,04
        - Overall: 3,83
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is excellent
    Room for accommodation and workspaces is cramped
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

Puqian (1899, mobilized 1905)
Yubao (1899, mobilized 1905)
Haiwei (1900, mobilized 1905)
Nantan (1900, mobilized 1905)