Kolejny krążownik dla Bułgarii

W dzisiejszym wpisie prezentuję kolejny okręt dla MW Bułgarii. Jest to dość unikalnej jak na początek XX w. konstrukcji krążownik pancernopokładowy. Jego projekt powstał na kanwie dyskusji na temat poprzednio prezentowanego małego krążownika dla tej floty (post z 18 sierpnia 2024 r.). Okręt niniejszy jest niejako asymetryczną odpowiedzią na tureckie krążowniki Hamidiye i Mecidiye, które zwodowano w 1903 r. Asymetryczną, bowiem Bułgaria nie była w stanie pozwolić sobie na okręty znacząco większe i silniejsze niż jednostki tureckie, zatem postanowiono przewyższyć je przynajmniej siłą ognia. Dlatego zastosowano działa relatywnie dużego kalibru – francuskie 194 mm L/40, strzelające 90-kg pociskami. Niestety, w związku z ograniczoną wypornością konieczne były liczne kompromisy, przez co opancerzeniem (pp 35/70, pag 70) ani prędkością (21,5 w.) okręt jakoś specjalnie nie imponuje. Także zasięg nie jest duży. Niemniej, do odgonienia tureckiego krążownika niniejszy okręt powinien wystarczyć. Gorzej, jakby przypłynęły obydwa naraz, ale temu zaradzę w odrębnym wpisie – jak pamiętamy, jest „na stole” propozycja mini-Garibaldiego dla Bułgarii ;)
Oczywiście, okręt pełni także funkcję jednostki reprezentacyjnej i okazjonalnego jachtu książęcego (później carskiego). Dlatego posiada obszerne i wygodne (jak na jednostkę tej wielkości) apartamenty w rufowej części kadłuba i w nadbudówce, a także nieodzowną galeryjkę rufową :) 

Terweł, bulgarian protected cruiser laid down 1904 (Engine 1905)

Displacement:
    3 545 t light; 3 680 t standard; 3 939 t normal; 4 146 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    347,54 ft / 347,54 ft x 43,37 ft x 17,26 ft (normal load)
    105,93 m / 105,93 m x 13,22 m  x 5,26 m

Armament:
      2 - 7,64" / 194 mm guns in single mounts, 222,78lbs / 101,05kg shells, 1896 Model
      Breech loading guns in turrets (on barbettes)
      on centreline ends, evenly spread
      8 - 4,72" / 120 mm guns in single mounts, 52,72lbs / 23,91kg shells, 1892 Model
      Quick firing guns in casemate mounts
      on side, all amidships
      8 - 2,24" / 57,0 mm guns in single mounts, 5,06lbs / 2,30kg shells, 1883 Model
      Breech loading guns in deck mounts
      on side, all amidships, all raised mounts - superfiring
    Weight of broadside 908 lbs / 412 kg
    Shells per gun, main battery: 100
    4 - 17,7" / 450 mm submerged torpedo tubes

Armour:
   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    2,76" / 70 mm    1,57" / 40 mm        2,76" / 70 mm
    2nd:    1,18" / 30 mm          -                  -
    3rd:    0,59" / 15 mm          -                  -

   - Armour deck: 1,85" / 47 mm (deck 1,38" / 35 mm, slopes 2,76" / 70 mm), Conning tower: 2,76" / 70 mm

Machinery:
    Coal fired boilers, complex reciprocating steam engines,
    Direct drive, 2 shafts, 12 390 ihp / 9 243 Kw = 21,50 kts
    Range 3 450nm at 10,00 kts
    Bunker at max displacement = 466 tons (100% coal)

Complement:
    248 - 323

Cost:
    £0,459 million / $1,835 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 113 tons, 2,9%
    Armour: 459 tons, 11,6%
       - Belts: 0 tons, 0,0%
       - Torpedo bulkhead: 0 tons, 0,0%
       - Armament: 91 tons, 2,3%
       - Armour Deck: 353 tons, 9,0%
       - Conning Tower: 15 tons, 0,4%
    Machinery: 1 710 tons, 43,4%
    Hull, fittings & equipment: 1 263 tons, 32,1%
    Fuel, ammunition & stores: 394 tons, 10,0%
    Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      1 526 lbs / 692 Kg = 6,8 x 7,6 " / 194 mm shells or 0,4 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,39
    Metacentric height 2,5 ft / 0,8 m
    Roll period: 11,4 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 78 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,46
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,57

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,530
    Length to Beam Ratio: 8,01 : 1
    'Natural speed' for length: 18,64 kts
    Power going to wave formation at top speed: 53 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): -31,00 degrees
    Stern overhang: 0,00 ft / 0,00 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        17,95 ft / 5,47 m
       - Forecastle (15%):    16,47 ft / 5,02 m
       - Mid (50%):        13,98 ft / 4,26 m
       - Quarterdeck (11%):    14,47 ft / 4,41 m
       - Stern:        14,96 ft / 4,56 m
       - Average freeboard:    15,04 ft / 4,59 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 178,6%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 116,6%
    Waterplane Area: 10 325 Square feet or 959 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 79%
    Structure weight / hull surface area: 72 lbs/sq ft or 351 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,91
        - Longitudinal: 2,21
        - Overall: 1,00
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is cramped
    Room for accommodation and workspaces is adequate
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather