Rzeczne drobnoustroje

Czas na kilka „drobnoustrojów” dla naszych flotylli rzecznych. Pierwszy z nich to kuter uzbrojony, przeznaczony zarówno na rzeki w Polsce, jak i w Togo i od biedy także na Jangcy. Nowością jest zainstalowanie na okręcie km-ów, których dotychczas na naszych jednostkach nie było. Druga jednostka jest bardziej niekonwencjonalna, jest nią bowiem.. torpedowiec rzeczny, a ściślej mówiąc – okręt wyposażony w torpedę/minę wytykową. Ta jednostka jest już stricte przeznaczona na Jangcy, bowiem tam możemy spotkać się z okrętami rzecznymi chińskimi lub innych państw europejskich, które utrzymywały na tej rzece swoje flotylle. Spodziewam się sporej krytyki tej akurat jednostki, więc spieszę wyjaśnić, że nie jest to jak na początek XX w. taki straszny ewenement jakby się mogło wydawać, bowiem podobne jednostki miała w owym czasie np. rumuńska flotylla na Dunaju (torpedowce typu Capitan Nicolae Lascar Bogdan) nawet jakby nie było okazji użyć głównego uzbrojenia okrętu, to zawsze może on służyć jako szybki rzeczny patrolowiec, co było w komentarzach postulowane. Dlatego także ta jednostka jest wyposażona w km-y. Nie ukrywam, że myślałem nawet o rzecznym torpedowcu wyposażonym w torpedy samobieżne ale nie wydało mi się to celowe, bo ze względu na małe zanurzenie okrętów rzecznych torpedę trzeba by nastawić praktycznie na zerowe albo minimalne zanurzenie, a nie wiadomo (przynajmniej mnie) jakby się torpeda zachowywała w takich warunkach. Podejrzewam, że nie byłą by zbyt celna (choć w czasie pierwszej wojny światowej na Dunaju były ponoć jakieś próby torpedowania?)

Wreszcie trzecia jednostka to kanonierka rzeczna – z racji swoich rozmiarów (zwłaszcza zanurzenie) przeznaczona raczej na duże rzeki w naszych posiadłościach kolonialnych. Mimo niedużej wyporności może się pochwalić całkiem sporym działem, jakie ma na uzbrojeniu;)

Chart, polish river cutter laid down 1903

Displacement:
    12 t light; 12 t standard; 13 t normal; 14 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    59,12 ft / 59,12 ft x 9,94 ft x 1,80 ft (normal load)
    18,02 m / 18,02 m x 3,03 m  x 0,55 m

Armament:
      2 - 0,30" / 7,6 mm guns in single mounts, 0,01lbs / 0,00kg shells, 1903 Model
      Machine guns in deck mounts
      on centreline ends, evenly spread
    Weight of broadside 0 lbs / 0 kg
    Shells per gun, main battery: 1 000

Machinery:
    Coal fired boilers, complex reciprocating steam engines,
    Direct drive, 1 shaft, 371 ihp / 277 Kw = 17,40 kts
    Range 370nm at 10,00 kts
    Bunker at max displacement = 2 tons (100% coal)
      Caution: Delicate, lightweight machinery

Complement:
    6

Cost:
    £0,002 million / $0,006 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 0 tons, 0,0%
    Machinery: 8 tons, 64,7%
    Hull, fittings & equipment: 3 tons, 24,1%
    Fuel, ammunition & stores: 1 tons, 11,2%
    Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      3 lbs / 1 Kg = 236,4 x 0,3 " / 8 mm shells or 0,0 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 2,09
    Metacentric height 0,5 ft / 0,2 m
    Roll period: 5,9 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 10 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,00
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 0,04

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,429
    Length to Beam Ratio: 5,95 : 1
    'Natural speed' for length: 7,69 kts
    Power going to wave formation at top speed: 79 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 0,00 degrees
    Stern overhang: 0,00 ft / 0,00 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        2,95 ft / 0,90 m
       - Forecastle (20%):    2,95 ft / 0,90 m
       - Mid (50%):        2,49 ft / 0,76 m
       - Quarterdeck (15%):    2,00 ft / 0,61 m
       - Stern:        2,00 ft / 0,61 m
       - Average freeboard:    2,49 ft / 0,76 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 208,7%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 54,8%
    Waterplane Area: 350 Square feet or 33 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 12%
    Structure weight / hull surface area: 7 lbs/sq ft or 32 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,47
        - Longitudinal: 1,08
        - Overall: 0,51
    Caution: Hull subject to strain in open-sea
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is extremely poor
    Room for accommodation and workspaces is cramped
    Ship has quick, lively roll, not a steady gun platform
    Caution: Lacks seaworthiness - very limited seakeeping ability

Chart (1903)
Wyżeł (1903)
Wilczur (1903)
Ogar (1903)
Posokowiec (1903)
Terier (1903)
Płochacz (1904)
Wilczarz (1904)
Legawiec (1904)
Seter (1904)
Pointer (1904)

Łowca, polish river spar torpedo boat laid down 1903

Displacement:
    35 t light; 36 t standard; 38 t normal; 40 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    98,75 ft / 98,26 ft x 12,70 ft x 2,30 ft (normal load)
    30,10 m / 29,95 m x 3,87 m  x 0,70 m

Armament:
      2 - 0,30" / 7,6 mm guns in single mounts, 0,01lbs / 0,00kg shells, 1903 Model
      Machine guns in deck mounts
      on centreline ends, evenly spread
    Weight of broadside 0 lbs / 0 kg
    Shells per gun, main battery: 800
    1 - above water spar torpedo

Machinery:
    Coal fired boilers, complex reciprocating steam engines,
    Direct drive, 1 shaft, 1 054 ihp / 786 Kw = 20,50 kts
    Range 400nm at 10,00 kts
    Bunker at max displacement = 4 tons (100% coal)
      Caution: Delicate, lightweight machinery

Complement:
    14

Cost:
    £0,005 million / $0,019 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 0 tons, 0,0%
    Machinery: 24 tons, 64,3%
    Hull, fittings & equipment: 10 tons, 25,3%
    Fuel, ammunition & stores: 3 tons, 7,8%
    Miscellaneous weights: 1 tons, 2,6%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      9 lbs / 4 Kg = 690,3 x 0,3 " / 8 mm shells or 0,1 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,95
    Metacentric height 0,7 ft / 0,2 m
    Roll period: 6,6 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 14 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,00
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 0,08

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,464
    Length to Beam Ratio: 7,74 : 1
    'Natural speed' for length: 9,91 kts
    Power going to wave formation at top speed: 74 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 0,00 degrees
    Stern overhang: 0,49 ft / 0,15 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        3,97 ft / 1,21 m
       - Forecastle (20%):    3,77 ft / 1,15 m
       - Mid (50%):        3,48 ft / 1,06 m
       - Quarterdeck (15%):    3,48 ft / 1,06 m
       - Stern:        3,48 ft / 1,06 m
       - Average freeboard:    3,60 ft / 1,10 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 210,1%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 70,9%
    Waterplane Area: 769 Square feet or 71 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 12%
    Structure weight / hull surface area: 9 lbs/sq ft or 43 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,48
        - Longitudinal: 0,77
        - Overall: 0,50
    Caution: Hull subject to strain in open-sea
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is extremely poor
    Room for accommodation and workspaces is cramped
    Ship has quick, lively roll, not a steady gun platform
    Caution: Lacks seaworthiness - very limited seakeeping ability

Łowca (1903)
Myśliwy (1903)

Zawzięta, polish river gunboat laid down 1904

Displacement:
    80 t light; 84 t standard; 87 t normal; 90 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    88,94 ft / 88,45 ft x 14,96 ft x 3,97 ft (normal load)
    27,11 m / 26,96 m x 4,56 m  x 1,21 m

Armament:
      1 - 4,72" / 120 mm guns in single mounts, 52,72lbs / 23,91kg shells, 1891 Model
      Quick firing gun in a deck mount with hoist
      on centreline forward
      Main guns limited to end-on fire
      1 - 0,30" / 7,6 mm guns in single mounts, 0,01lbs / 0,00kg shells, 1903 Model
      Machine gun in deck mount
      on centreline aft
    Weight of broadside 53 lbs / 24 kg
    Shells per gun, main battery: 70

Armour:
   - Belts:        Width (max)    Length (avg)        Height (avg)
    Main:    0,71" / 18 mm      32,81 ft / 10,00 m    3,08 ft / 0,94 m
    Ends:    Unarmoured
      Main Belt covers 57% of normal length
      Main belt does not fully cover magazines and engineering spaces

   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    0,98" / 25 mm    0,71" / 18 mm              -

Machinery:
    Coal fired boilers, complex reciprocating steam engines,
    Direct drive, 1 shaft, 123 ihp / 92 Kw = 10,50 kts
    Range 1 000nm at 6,50 kts
    Bunker at max displacement = 6 tons (100% coal)

Complement:
    13 - 18

Cost:
    £0,011 million / $0,043 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 7 tons, 7,6%
    Armour: 7 tons, 7,7%
       - Belts: 4 tons, 4,3%
       - Torpedo bulkhead: 0 tons, 0,0%
       - Armament: 3 tons, 3,4%
       - Armour Deck: 0 tons, 0,0%
       - Conning Tower: 0 tons, 0,0%
    Machinery: 17 tons, 19,1%
    Hull, fittings & equipment: 50 tons, 57,6%
    Fuel, ammunition & stores: 7 tons, 8,0%
    Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      86 lbs / 39 Kg = 1,6 x 4,7 " / 120 mm shells or 0,2 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,06
    Metacentric height 0,3 ft / 0,1 m
    Roll period: 11,1 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 73 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 1,36
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,47

Hull form characteristics:
    Hull has a flush deck
    Block coefficient: 0,580
    Length to Beam Ratio: 5,91 : 1
    'Natural speed' for length: 9,40 kts
    Power going to wave formation at top speed: 53 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 0,00 degrees
    Stern overhang: 0,49 ft / 0,15 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        5,97 ft / 1,82 m
       - Forecastle (25%):    5,41 ft / 1,65 m
       - Mid (50%):        5,41 ft / 1,65 m
       - Quarterdeck (14%):    5,41 ft / 1,65 m
       - Stern:        5,41 ft / 1,65 m
       - Average freeboard:    5,47 ft / 1,67 m
    Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 117,2%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 73,4%
    Waterplane Area: 926 Square feet or 86 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 91%
    Structure weight / hull surface area: 34 lbs/sq ft or 164 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,84
        - Longitudinal: 5,15
        - Overall: 1,00
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is cramped
    Room for accommodation and workspaces is cramped
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Good seaboat, rides out heavy weather easily

Zawzięta (1904)
Zuchwała (1904)
Zaradna (1904)
Zwinna (1904)
Zręczna (1904)