Transportowce wodnosamolotów

Po stracie transportowca wodnosamolotów Dedal postanowiono w trybie awaryjnym pozyskać inne jednostki, które mogły by pełnić analogiczną funkcję. Wybór padł na dwa średniej wielkości statki handlowe. Z racji toczących się działań wojennych przebudowa ma charakter pospieszny, wskutek czego nie ingerowano praktycznie wcale w konstrukcję jednostki poniżej pokładu. Ponad nim natomiast zlikwidowano nadbudówkę rufową i stare maszty z bomami rozładunkowymi, zamontowano dwa nowe maszty z dźwigami służącymi do opuszczania i podnoszenia z wody wodnosamolotów oraz dwa składane brezentowe „hangary” na pokładzie dziobowym i rufowym, mieszczące odpowiednio 2 i 3 wodnosamoloty typu Grigorowicz M-5 (na produkcję których w liczbie 30 egzemplarzy zakupiliśmy licencję)

Przy znacznie mniejszych rozmiarach jednostki grupa lotnicza jest więc nawet silniejsza niż na poprzednim okręcie. Jak w poprzednim typie, części zamienne, paliwo i inne materiały eksploatacyjne do samolotów są składowane w zaadaptowanych na ten cel ładowniach pod pokładem jednostki.

Same „hangary” mają kształt prostokątny w rzucie z góry, i wystają w rejonach skrajnych poza obrys kadłuba, co uzyskano poprzez zabudowę elementów przypominających sponsony w miejscach, gdzie kadłub zaczyna się zwężać. Samoloty są w nich składowane naprzemiennie skrzydłami wzdłuż osi symetrii okrętu, co pozwala na maksymalizacje wykorzystania dostępnej powierzchni.

Do samoobrony okręt otrzymał 4działa kal. 102 mm. Podobnie jak poprzednio, nie jest to imponujący zestaw, ale okręt nie ma działać samodzielnie, lecz razem z innymi okrętami, więc  można oczekiwać, że zawsze będzie posiadał stosowną eskortę.

Na koniec słów kilka o patronach okrętów. O Edwardzie Szczęsnowiczu każdy słyszał, więc tylko dodam że „u mnie” doszedł do rangi wiceadmirała we flocie Królestwa Polskiego (awanse w latach 1903 i 1907) i stanowiska szefa sztabu floty w latach 1907-1911. Z kolei admirał Eustachy Zaleski (1828-1908) był dowódcą floty w latach 1892-1897. Kolejne awanse admiralskie otrzymał w latach 1874, 1880 i 1892, a na emeryturę odszedł w 1897 r. 

Admirał Szczęsnowicz, polish seaplane carrier laid down 1904, mobilized 1915

Displacement:
    3 556 t light; 3 647 t standard; 4 011 t normal; 4 301 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    327,17 ft / 311,22 ft x 44,49 ft x 16,27 ft (normal load)
    99,72 m / 94,86 m x 13,56 m  x 4,96 m

Armament:
      4 - 4,02" / 102 mm guns in single mounts, 32,38lbs / 14,69kg shells, 1895 Model
      Quick firing guns in deck mounts with hoists
      on side, all amidships, all raised mounts - superfiring
      2 - 0,30" / 7,6 mm guns in single mounts, 0,01lbs / 0,00kg shells, 1908 Model
      Machine guns in deck mounts
      on side, all amidships, all raised mounts - superfiring
    Weight of broadside 130 lbs / 59 kg
    Shells per gun, main battery: 150

Armour:
   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    1,18" / 30 mm    0,79" / 20 mm              -

Machinery:
    Coal fired boilers, simple reciprocating steam engines,
    Direct drive, 1 shaft, 2 625 ihp / 1 958 Kw = 14,00 kts
    Range 7 000nm at 8,50 kts
    Bunker at max displacement = 655 tons (100% coal)

Complement:
    251 - 327

Cost:
    £0,201 million / $0,803 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 16 tons, 0,4%
    Armour: 11 tons, 0,3%
       - Belts: 0 tons, 0,0%
       - Torpedo bulkhead: 0 tons, 0,0%
       - Armament: 11 tons, 0,3%
       - Armour Deck: 0 tons, 0,0%
       - Conning Tower: 0 tons, 0,0%
    Machinery: 449 tons, 11,2%
    Hull, fittings & equipment: 2 955 tons, 73,7%
    Fuel, ammunition & stores: 455 tons, 11,3%
    Miscellaneous weights: 125 tons, 3,1%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      9 584 lbs / 4 347 Kg = 296,0 x 4,0 " / 102 mm shells or 2,6 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 1,10
    Metacentric height 1,8 ft / 0,5 m
    Roll period: 14,0 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 96 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,14
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,92

Hull form characteristics:
    Hull has raised forecastle
    Block coefficient: 0,623
    Length to Beam Ratio: 7,00 : 1
    'Natural speed' for length: 17,64 kts
    Power going to wave formation at top speed: 38 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 0,00 degrees
    Stern overhang: 15,94 ft / 4,86 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        22,44 ft / 6,84 m
       - Forecastle (9%):    17,95 ft / 5,47 m (13,98 ft / 4,26 m aft of break)
       - Mid (50%):        13,45 ft / 4,10 m
       - Quarterdeck (5%):    14,96 ft / 4,56 m
       - Stern:        15,45 ft / 4,71 m
       - Average freeboard:    14,52 ft / 4,43 m

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 44,2%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 107,7%
    Waterplane Area: 10 158 Square feet or 944 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 345%
    Structure weight / hull surface area: 182 lbs/sq ft or 887 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 2,81
        - Longitudinal: 6,09
        - Overall: 3,04
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is excellent
    Room for accommodation and workspaces is adequate
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

5 seaplanes

Admirał Szczęsnowicz (1904, mobilized 1915)
Admirał Zaleski (1905, mobilized 1915)