Nowe tankowce

Jak wiadomo, już od co najmniej dekady nasza flota sukcesywnie wprowadza paliwa płynne na (czy raczej pod;)) pokłady swoich okrętów. Jak na razie nie jest to jeszcze paliwo dominujące (węgiel wciąż jest szeroko używany, zwłaszcza na dużych okrętach, a wyłącznie paliwem płynnym napędzane tylko niektóre niszczyciele, torpedowce i tankowce). Wydawało by się więc, że nasza flota nie zużywa specjalnie dużo mazutu, oleju napędowego czy benzyny. Pokusiłem się więc o jakieś oszacowanie wielkości tego zużycia. Najprościej było policzyć, ile jednorazowo flota bierze do baku. Okazuje się, że wcale nie tak mało – jednorazowe zatankowanie „do pełna” całej floty to… 8436 ton!  A my mamy tylko jeden tankowiec przebudowany z krążownika i mogący na raz zabrać ledwie 820 ton. Wydawało się, że to na razie wystarcza, ale po dokonaniu powyższej kalkulacji widać wyraźnie, że nie.  Stąd poniższe jednostki – zakupione w trybie awaryjnym dwa duże cywilne frachtowce, przebudowane na tankowce. Każdy z nich może na raz zabrać co najmniej 5250 ton ładunku.

Dwa słowa należą się w kwestii przyjętego zestawu uzbrojenia – bo zamontowanie dział 102 mm i 75 mm być może spotka się z krytyką. Z jednej strony chciałem by jednostka miała jakiś „konkretniejszy” kaliber – stąd działo 102 mm na śródokręciu. Z drugiej strony – nie bardzo było gdzie zamontować kolejne, a 1 działo wydało mi się zbyt małą liczbą. Stąd na dziobie i na nadbudówce posadowiłem stare, dobre 75-ki.  Stawianie tam 102-ek wydało mi się nie najlepszym pomysłem. Wprawdzie zastosowałem już raz takie rozwiązanie, na węglowcu Łuck z 1900 r., ale możemy chyba założyć, że nie okazało się ono zbyt szczęśliwe (zbyt duży ciężar na samym dziobie), i w efekcie – kolejny węglowiec (Równe z 1902 r.) otrzymał tam już tylko 75-kę.  

Przy okazji – cały czas musimy pamiętać, że paliwem dominującym we flocie wciąż jest węgiel. Jego zużycie musi  być (mimo iż nie liczyłem tego dokładnie) wielokrotnie większe niż paliw płynnych. Tymczasem węglowców mamy tylko 3 – jednorazowo mogą one przewieźć  10750 ton węgla. Dlatego jeszcze przed wybuchem wojny można się spodziewać wcielenia do floty co najmniej 1 nowego węglowca.  

Lida, polish replenishment oiler laid down 1911

Displacement:
    7 982 t light; 8 171 t standard; 9 188 t normal; 10 001 t full load

Dimensions: Length overall / water x beam x draught
    427,64 ft / 408,17 ft x 56,53 ft x 23,23 ft (normal load)
    130,34 m / 124,41 m x 17,23 m  x 7,08 m

Armament:
      1 - 4,02" / 102 mm guns in single mounts, 32,38lbs / 14,69kg shells, 1895 Model
      Quick firing gun in a deck mount with hoist
      on centreline amidships, 1 raised gun
      2 - 2,95" / 75,0 mm guns in single mounts, 12,87lbs / 5,84kg shells, 1891 Model
      Quick firing guns in deck mounts
      on centreline ends, evenly spread, all raised mounts
      2 - 1,46" / 37,0 mm guns in single mounts, 1,55lbs / 0,70kg shells, 1908 Model
      Quick firing guns in deck mounts
      on side, all amidships
    Weight of broadside 61 lbs / 28 kg
    Shells per gun, main battery: 150

Armour:
   - Gun armour:    Face (max)    Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)
    Main:    2,01" / 51 mm    1,46" / 37 mm              -

Machinery:
    Oil fired boilers, complex reciprocating steam engines,
    Geared drive, 2 shafts, 7 421 ihp / 5 536 Kw = 16,50 kts
    Range 13 000nm at 10,00 kts
    Bunker at max displacement = 1 830 tons

Complement:
    94 - 122

Cost:
    £0,349 million / $1,394 million

Distribution of weights at normal displacement:
    Armament: 8 tons, 0,1%
    Armour: 5 tons, 0,1%
       - Belts: 0 tons, 0,0%
       - Torpedo bulkhead: 0 tons, 0,0%
       - Armament: 5 tons, 0,1%
       - Armour Deck: 0 tons, 0,0%
       - Conning Tower: 0 tons, 0,0%
    Machinery: 448 tons, 4,9%
    Hull, fittings & equipment: 2 271 tons, 24,7%
    Fuel, ammunition & stores: 1 206 tons, 13,1%
    Miscellaneous weights: 5 250 tons, 57,1%

Overall survivability and seakeeping ability:
    Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
      5 439 lbs / 2 467 Kg = 168,0 x 4,0 " / 102 mm shells or 0,7 torpedoes
    Stability (Unstable if below 1.00): 0,82
    Metacentric height 1,4 ft / 0,4 m
    Roll period: 20,3 seconds
    Steadiness    - As gun platform (Average = 50 %): 80 %
            - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,03
    Seaboat quality  (Average = 1.00): 2,00

Hull form characteristics:
    Hull has raised forecastle
    Block coefficient: 0,600
    Length to Beam Ratio: 7,22 : 1
    'Natural speed' for length: 20,20 kts
    Power going to wave formation at top speed: 39 %
    Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 40
    Bow angle (Positive = bow angles forward): 1,00 degrees
    Stern overhang: 18,96 ft / 5,78 m
    Freeboard (% = measuring location as a percentage of overall length):
       - Stem:        28,94 ft / 8,82 m
       - Forecastle (9%):    27,43 ft / 8,36 m (19,95 ft / 6,08 m aft of break)
       - Mid (50%):        20,93 ft / 6,38 m
       - Quarterdeck (13%):    18,96 ft / 5,78 m
       - Stern:        19,95 ft / 6,08 m
       - Average freeboard:    20,81 ft / 6,34 m

Ship space, strength and comments:
    Space    - Hull below water (magazines/engines, low = better): 79,1%
        - Above water (accommodation/working, high = better): 138,8%
    Waterplane Area: 16 875 Square feet or 1 568 Square metres
    Displacement factor (Displacement / loading): 148%
    Structure weight / hull surface area: 78 lbs/sq ft or 379 Kg/sq metre
    Hull strength (Relative):
        - Cross-sectional: 0,92
        - Longitudinal: 2,69
        - Overall: 1,03
    Hull space for machinery, storage, compartmentation is excellent
    Room for accommodation and workspaces is excellent
    Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
    Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

Lida (1911)
Mitawa (1912)